عنوان مقاله :
تحليل گفتمان سياستهاي رسانه‌اي شده افزايش جمعيت: ارائه يك راهبرد ترويجي
عنوان به زبان ديگر :
Discourse analysis of Mediatized pronatalist policies: Suggesting a promotion strategy
پديد آورندگان :
اجاق، زهرا پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي- پژوهشكده مطالعات فرهنگي و ارتباطات , عباسي شوازي،محمد جلال عباسي دانشگاه تهران- موسسه مطالعات جمعيتي
كليدواژه :
سياستهاي كلي جمعيت , روزنامه ايران , روزنامه كيهان , تحليل گفتمان انتقادي , ترويج نظريه رفتار برنامه‌ريزي شده
چكيده فارسي :
با وجود تاكيد اخير برنامه‌ها و سياستهاي رسمي و آشكار برخي كشورها بر افزايش جمعيت، مطالعات اندكي درباره نقش رسانه‌ها در موفقيت سياستهاي جمعيت منتشر شده است. پس از اعمال سياست كنترل جمعيت در ايران، با ابلاغ سياستهاي كلي جمعيت در 30 ارديبهشت 1393 تغيير سياستها به افزايش جمعيت وجهه‌اي رسمي يافت. عليرغم توجه سياستهاي ابلاغي به ابعاد مختلف (كمي و كيفي) جمعيت، نحوه بازتوليد گفتماني و ترويج اين سياستها در رسانه‌ها عمدتا با توجه به بعد كميت جمعيت انجام مي‌شود، كه به نظر مي‌رسد هم توانايي اين پيام‌ها در تغيير رفتار را كاهش داده و هم تصويري ناقص از سياستهاي جمعيتي ارائه مي‌دهد. در اين مقاله، با استفاده از نظريه رفتار برنامه‌ريزي شده عوامل موثر بر تغيير رفتار معرفي شده و با استفاده از روش تحليل گفتمان انتقادي، گفتمان‌هاي اصلي دو روزنامه كيهان و ايران شناسايي مي‌شوند. سپس، گفتمان‌ها از نظر حضور يا فقدان عوامل اثرگذار بر تغيير رفتار باروري تحليل مي‌گردند. در نهايت، سه اصل براي بهينه كردن فعاليت‌هاي ترويجي سياستهاي جمعيتي ايران معرفي مي‌شوند كه عبارتند از الف) توجه به عوامل متعدد اثرگذار بر رفتار باروري؛ ب) اتخاذ رويكرد مخاطب آگاه، گزينشگر، و عقلاني؛ و ج) برقراري ارتباط و همكاري علمي بين روزنامه‌نگاران و جمعيت‌شناسان.
چكيده لاتين :
Despite the emphasis on direct and formal pronatlaist policies, little attention has been paid to the role of media on the success of population policies. After the implementation of antinatalist policies in Iran, the pronatalist policy was formally revealed by the announcement of the population decree by the Supreme Leader in May 2014. Although the new policy is comprehensive and pays attention to various aspects (i.e quantity and quality) of population, the media discourse only promotes one aspect, that is quantitative aspect of the policy. This means that the media content not only does not have the ability for making behavioral change, but also produces an incomplete picture of the new population policy. Using the planned behavior theory, this paper identifies factors affecting behavior change, and introduces main discourses in Iran and Keyhan newspapers as the two mainstream media by using critical discourse analysis. Then, discourses are analyzed taking into account the presence or lack of determining factors of fertility. Finally, three principles are proposed for the improvement of advocacy of population policies which includes a) considering multiple factors affecting fertility behavior, b) taking informed, selective and rational audience approach, and c) making scientific communication and collaboration between journalists and demographers.
