بررسي و مقايسه سرعت روايت در دو حكايت از مثنوي معنوي با مآخذ آنها براساس نظريه روايت شناسي جرالد پرينس

اين مقاله سرعت روايت را در دو حكايت از مثنوي معنوي با مآخذ آنها براساس نظريه روايت شناسي جرالد پرينس مقايسه مي‌كند. هدف ما، بررسي علل انواع سرعت‌هاي روايي است كه جهان رويدادهاي روايت‌شده را مي‌سازند. با اين مقايسه درمي‌يابيم كه مـآخذ حكايت‌هاي مولوي، به‌ويژه روايت‌هاي منثور، گزاره‌هاي روايي كمتري دارند و از دسته‌هاي سرعت روايت صحنه و چكيده به‌عنوان ابزاري براي حفظ سخنان مشايخ و آموزش غيرمستقيم آموزه‌هاي اخلاقي و عرفاني اين سخنان بهره مي‌برند؛ درنتيجه حكايت‌هاي بدون پيرايش آنها نيز سرعت‌هاي روايي تند، كم‌ و بيش تند و متعادل روبه‌تند دارند. مولوي با بهره‌گيري مستقيم از معارف و انديشه‌هاي موجود در گفتمان ايراني اسلامي و انواع شگردهاي روايي مانند تداعي معاني، درج، راوي مداخله‌گر، راوي ناموثق و غيره، روايت‌هاي برهنه و تند را آماده پذيرش انواع دسته‌هاي پنج‌گانه سرعت روايت و سرعت‌هاي روايي خيلي كند و كند مي‌كند كه از نظر زيبايي‌شناختي متنوع‌تر، كامل‌تر و لذت‌بخش‌تر است.