تحليل مفهوم و جايگاه ديني مَنْتْره (ذكر) در دين هندويي

Mantra in Hinduism

آموزة مَنْتْره يا ذكر در اديان و مكاتب مختلف هندي، به‌ويژه دين هندويي، از اهميت خاصي برخوردار است. البته برخي از اين مكاتب خود مَنْتْره‌ها را داراي نيروهاي خارق‌العاده مي‌دانند، و برخي نيز نيروي ماورائي آن را به خداوند مرتبط مي‌دانند. اهميت ذكر يا مَنْتْره در هندو صرفاً به خاطر تأثير معنوي و ماورائي آن نيست؛ بلكه برخي از اذكار و مَنْتْره‌ها در سنت آيين هندويي، در امور دنيوي مانند شفاي بيماري و غلبه بر مرگ، كسب ثروت و توانگري و هم‌چنين غلبه بر دشمنان در جنگ‌ها نيز سودمند هستند. به اين منظور، پيروان اين آيين با شرايط خاص، مَنْتْره‌هاي مقدس مختلف را به تعداد خاص تكرار مي‌كنند تا از اثرات معنوي و روحاني و هم‌ چنين دنيوي آن بهره‌مند گردند. البته كاربرد عالي مَنْتْره توسط عارفان و مرتاضان هندو، به‌منظور نائل شدن به مقام معرفت كامل الاهي يا بر همه‌ جنانه قرائت مي‌گردد، كه ثمره آن مُكشه يا رهايي و نجات كامل از گردونه بي‌پايان زاد و مرگ يا سمْساره است.

Mantra or sacred utterance enjoys particular significance in various Indian religions and schools, especially Hinduism. However, in some of these schools, Mantras are considered to have incredible powers, and some attribute its extraordinary power to God. Significance of Mantra in Hinduism is not just due to its spiritual and supernatural impacts, rather some Mantras prove to be effective in such worldly affairs as healing the sick, overcoming the death, obtaining wealth and also defeating the enemies in battles. To obtain the required spiritual as well as worldly results, the followers of Hinduism repeat various sacred Mantras for certain times under certain conditions. However, the ultimate function of Mantra for mystics and ascetics is to reach perfect spiritual insight or Brahma jñāna which culminates in mokśa or absolute freedom form endless cycle of birth and death, Samsara and leads to annihilation of soul in God.