بررسي ابعاد فقهي همزادسازي و بدل‌سازي انساني

يكي از مسائل مستحدثه در حوزۀ مباحث مهندسي ژنتيك و علم پزشكي، مسئلۀ تكثير سلول‌هاي تلقيحي و ايجاد چندقلوهاي مشابه مي‌باشد كه از آن به همزادسازي ياد مي‌شود. امكان تكثير غير جنسي سلول‌هاي تكامل‌يافتۀ جانوري ـ كلونينگ، دستاورد جنجال‌آفرين جهان علم در ساليان اخير بوده است. اين پژوهش به دنبال پاسخ مستدل فقهي به موضوع جداسازي سلول‌هاي تلقيحي در مرحلۀ تكثير و خارج ساختن آن‌ها از رحم و جايگزيني در رحم زن اجنبي و احكام مرتبط با آن مانند حكم از بين بردن سلول‌هاي تلقيحي خارج‌شده از رحم، خريد و فروش سلول‌هاي تلقيحي و نسب و هويت طفل متولدشده از راه همزادسازي مي‌باشد. اين مقاله مباحث استدلالي و اجتهادي مرتبط با اين مسئله و ديدگاه فقيهان را مورد بررسي و مداقه قرار داده و به اين نتيجه رسيده است كه چون عمليات همزادسازي تضمين‌شده نيست و موجب به خطر افتادن سلامت جنين مي‌شود، از نظر تكليفي حرام مي‌باشد. همچنين قرار دادن و كاشت سلول تلقيحي در رحم زن اجنبي حرام است. در احكام وضعي نيز مثل نسب، طفلي كه از راه همزادسازي متولد مي‌شود، به پدر منتسب نمي‌باشد و مادر او نيز زن صاحب رحم است. همچنين خريد و فروش سلول‌هاي تلقيحي نيز مبتلا به اشكالات متعدد بوده و اتلاف سلول تلقيحي نيز مستلزم ثبوت ديه است.