استصحاب نزد صاحب مدارك؛ از پذيرش تا انكار

اين مقاله به تحليل و بررسي انديشۀ اصولي صاحب مدارك (ره) در باب حجيت استصحاب يا عدم آن مي‌پردازد. اگرچه از صاحب مدارك (ره) هيچ اثر اصولي در دست نيست تا بر اساس آن بتوان در ارتباط با ديدگاه وي در اين مسئله اظهارنظر كرد، لكن بسياري از فقها و اصوليون بعد از وي، مستند به برخي از عبارات ايشان در كتاب مدارك الاحكام، وي را از زمره منكران حجيت استصحاب تلقي كرده و قول به عدم حجيت مطلق استصحاب را به ايشان نسبت داده‌اند. نويسنده با تتبع و بازخواني كتاب مدارك الاحكام به عبارتي دست يافته است كه صراحتاً نشان مي‌دهد صاحب اثر در مواضع متعدد، براي اثبات مختار خود به دليل استصحاب تمسك جسته و از اين دليل براي اثبات حكم شرعي بهره برده است. ضمن آنكه عباراتي از ايشان كه شائبه انكار حجيت استصحاب از آن تلقي شده است، همگي شايان توجيه بوده‌اند‌ و محمول بر معاني ديگر هستند.