مطالعه سياست هاي رسانه ملي در حوزه ارتباطات سلامت (با تاكيد بر برنامه هاي اصلي سلامت محور سيما در سال 1395)

A Study of National Media Policy in the Field of Health Communication With focus on health oriented television programmes in 1395

اين مقاله به بررسي نحوه سياست‌گذاري‌ رسانه ملي در حوزه سلامت پرداخته است. به اين منظور و با هدف پاسخگويي به اين سؤال‌ها كه: «سياست‌گذاري برنامه‌هاي سلامت‌محور تلويزيون (سيماي جمهوري اسلامي)، چگونه است؟» «محوريت موضوعي برنامه‌هاي سلامت‌محور بر كداميك از ابعاد چهارگانه سلامت (جسمي، روحي، اجتماعي و معنوي) متمركز شده است؟» و «محوريت برنامه‌هاي سلامت‌محور پيشگيري و بهبود سلامت است و يا درمان بيماري؟»، از روش آميخته (تركيبي) و در دو بخش كمي (تحليل محتواي كمي) و كيفي (مطالعه تطبيقي) استفاده شده است. همچنين ضمن كاربست و بهره‌گيري از نظريه‌هاي «ارتباط براي ترغيب» « كاشت» « برجسته‌سازي» از هر عنوان برنامه سلامت محور سيما كه به طور تصادفي انتخاب شده، 10 قسمت برنامه بازبيني و در مجموع 100نوبت-برنامه تحليل شده است. در بخش كمي با استفاده از نرم‌افزار تحليل كمي (اس پي اس اس) جداول فراواني استخراج و تحليل‌شده كه در نهايت با شاخص‌هاي به‌دست‌آمده از شوراي تخصصي سلامت رسانه ملي، مورد مقايسه قرار گرفته و ميزان اجرايي شدن دستورالعمل آن شورا در برنامه‌هاي سلامت‌محور سيما مورد بررسي قرارگرفته است. نتيجه حاصل از پژوهش نشان مي‌دهد بيشترين حجم برنامه‌هاي سلامت‌محور بعد سلامت جسماني را مورد توجه قرار داده‌اند و بيشتر برنامه‌ها پيشگيري و درمان را به‌صورت توأمان مدنظر داشته‌اند. همچنين در برخي موارد نيز، همسويي بين راهبردهاي شوراي سلامت و برنامه‌هاي توليد شده مشاهده نمي‌شود.

This article examines the policy of the national media in the field of health. To this end, and in order to answer the questions of: “What are the policies of health TV-programs (Islamic Republic of Iran Broadcasting)?; Which aspect of health (physical, mental, social, and spiritual) are the programs focused on?; and Is the focus of health programs prevention and improvement of health or treatment of the disease?, mixed-method research will be used in two parts, quantitative (content analysis) and qualitative (comparative analysis). Moreover, theories of persuasive communication, cultivation theory and agenda setting will be used and applied to a random selection of television programs with health-related titles, out of which 10 episodes have been reviewed, and in total 100 shows has been analysed. In the quantitative part, through the use of the quantitative analysis software program SPSS, several tables have been extracted and analysed, and then compared to indicators derived from the Health Professional Council of the National Media, and will examine the extent to which the Council’s television health program guidelines are implemented. The results of this research show that the largest volume of health-related programs is concerned with physical health and most of these programs are primarily focused on both prevention and treatment. Additionally, in some instances one does not witness any consistency between the strategies of the council and the programs being produced.