مقايسه اثربخشي برنامه آموزش جايگزين پرخاشگري و برنامه آموزش ايمن‌سازي در مقابل استرس بر تكانشگري نوجوانان

مقدمه: پژوهش حاضر به منظور مقايسه اثربخشي آموزش جايگزين پرخاشگري و آموزش ايمن‌سازي در مقابل استرس بر تكانشگري نوجوانان انجام شد. روش: اين پژوهش از نوع نيمه آزمايشي سه گروهي با پيش آزمون، پس آزمون و پيگيري دو ماهه بود. بدين منظور از بين نوجوان كانون اصلاح و تربيت شهر تهران 60 نفر با استفاده از روش نمونه¬گيري در دسترس انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و يك گروه كنترل جايگزين شدند. شركت كنندگان قبل از شروع مداخله پرسشنامه¬ تكانشگري بارات را تكميل نمودند. سپس دو گروه آزمايشي تحت 10 جلسه 90 الي 120 دقيقه¬اي آموزش به شيوه «آموزش جايگزين پرخاشگري» و «ايمن‌سازي در مقابل استرس» قرار گرفتند، در حالي¬كه گروه كنترل آموزشي را دريافت نكرد. بعد از اتمام جلسات آموزشي و همچنين دو ماه بعد، مجدداً هر سه گروه پرسشنامه¬ مزبور را تكميل نمودند. داده‌هاي بدست آمده با استفاده از روش تحليل واريانس مختلط و به كمك نرم افزار SPSS25 تجزيه و تحليل گرديد. يافته¬ها: نتايج مطالعه نشان داد كه نمرات تكانشگري شركت‌كنندگان در گروه آموزش جايگزين پرخاشگري در مقايسه با گروه كنترل كاهش معناداري را نشان مي‌دهد، اما در نمرات گروه آزمايشي ايمن¬سازي در مقابل استرس در مقايسه با گروه كنترل تفاوت معناداري مشاهده نگرديد. به علاوه در مقايسه اثربخشي دو روش آموزشي با يكديگر تفاوت معناداري مشاهده نشد. نتيجه¬گيري: با توجه به يافته¬هاي مطالعه مي¬توان از روش آموزش جايگزين پرخاشگري به عنوان يك روش جايگزين و يا مكمل در كنار ساير شيوه¬هاي مداخله¬اي براي كاهش تكانشگري و اصلاح رفتار نوجوانان استفاده نمود.