تكثر حقوقي، حاكميت قانون، تفسير فرهنگي وجوهي از مبحث هرمنوتيك و تكثر حقوقي با توجه به آراء كليفورد گيرتز و پل ريكور

Legal Pluralism, Rule of Law, Cultural Interpretation Some Aspects of the Concept of Hermeneutics of Legal Pluralism with special regard to the ideas of Clifford Geertz and Paul Ricouer

موضوع نوشتار حاضر بررسي نسبت ميان هرمنوتيك حقوقي، تكثر حقوقي و حاكميت قانون است. به بيان ديگر ، اين جستار در پي پاسخ به اين پرسش است كه نقش هرمنوتيك حقوقي به عنوان حلقۀ ارتباطي ميان حفظ وحدت و صلابت نظام حقوقي از طرفي و اجراي كاركردهاي اصلي حاكميت قانون از طرف ديگر چيست و چگونه مي‌توان آن را مورد تبيين و تحليل قرار داد. بدين منظور از مفهوم هرمنوتيك تكثر حقوقي، كه توسط انسان‌شناس صاحب سبك آمريكايي، كليفورد گيرتز، مطرح شده است، مدد جسته و آن را در پرتو انديشه‌هاي فيلسوف فرانسوي، پل ريكور، مورد نقد و بررسي قرار خواهيم داد. با تمسك به آراء مزبور مي‌توان در نهايت به اين نتيجه رسيد كه تكثر و تنوع حقوقي نه تنها مانعي بر سر راه تحقق حاكميت قانونمحسوب نمي‌شود، بلكه خصايص غير قابل احتراز حقوق به عنوان پديده‌اي صورتگر و معناساز، بيشتر از آنكه ناقض حاكميت قانون باشد، خود نيازمند سازوكارهاي هنجاري حاكميت قانون است تا بتواند با اتكاء به آنها قواعد حقوقي موجود را بازسازي كند.

The present article examines the relationship between legal hermeneutics, legal pluralism and the rule of law. In other words, the role of legal hermeneutics as the link between maintaining the unity and cohesion of the legal system on the one hand and implementing the main functions of the rule of law on the other hand, will be elucidated and analyzed. To this end, the authors will examine the notion of hermeneutics of legal pluralism, which has been raised by the eminent anthropologist Clifford Geertz, and criticize and expound it in the light of Paul Ricoeur’s thoughts and theories. Having a special regard to these ideas, it can finally be concluded that legal pluralism and legal diversity are not only an obstacle to the realization of rule of law, but to the contrary, the uncontested qualities of law – as a sense-seeking constructive phenomenon – require and demand, rather than violate, the mechanisms of rule of law as normative principles for reconstructing the existing law.