عنوان به زبان ديگر :
Written "Word", Read "term": A Study on the Concept of Vadjeh-gozini in the Context of "Terminology Guideline" (Academy of Persian Language and Literature, third Edition June 2009)
كليدواژه :
اصطلاح‌شناسي , واژه‌گزيني , اصول و ضوابط واﮊه‌گزيني , فرهنگستان زبان و ادب فارسي , جامعه‌شناسي اصطلاحات
چكيده فارسي :
جامعه‌شناسي اصطلاحات رويكردي گفتمان-محور است كه اصطلاحات را در بافت واقعي آنها مورد ارزيابي قرار مي‌دهد. در اين رويكرد، به منظور سنجش درستي انتخاب معادل‌هاي استانداردسازي‌شده، با در نظر گرفتن عوامل زماني در جاافتادن اصطلاحات، يك يا چند معادل معيار با معادل‌هاي ديگر موجود و اصطلاحات مرتبط بررسي و مقايسه مي‌‌شوند. مقاله حاضر با اين رويكرد و در چهارچوب مطالعات برنامه‌ريزي زبان، به بررسي و مطالعه رابطه بين "اصطلاح‌شناسي" و "واژه‌گزيني"، با استناد بر متن اصول و ضوابط فرهنگستان زبان و ادب فارسي به‌عنوان منبع تخصصي معيار مي‌پردازد. در مرحله نخست، تمامي اصطلاحاتي كه تركيبي از "واژه‌گزيني" هستند و يا به طور مستقيم با اين لفظ در ارتباط هستند استخراج شده‌اند. در مرحله دوم، تعاريف و دامنه كاربردي الفاظ مورد مطالعه قرار گرفته و اشتراكات معنايي آنها با تعاريف "اصطلاح‌شناسي" مقايسه شده‌اند. تحليل داده‌ها نشان مي‌دهد كه لفظ واژه‌گزيني در دو مفهوم ساخت اصطلاح (term formation) و استانداردسازي به كار رفته‌است. به همين منظور تمايز آن از علم اصطلاح‌شناسي (terminology) امري ضروري به نظر مي‌رسد. همچنين واژه‌هاي وابسته به واژه‌گزيني مانند "معادل‌يابي" و "شيوه‌هاي واژه‌گزيني" دشواري‌هايي را در دريافت مفهوم واژه‌گزيني ايجاد كرده‌اند كه نياز به بازبيني دارند. در اين مقاله نمونه‌اي پيشنهادي از هماهنگ‌‌سازي اصطلاحات به كار رفته در متن اصول و ضوابط واژه‌گزيني همراه با اصطلاح انگليسي متناظر با آنها ارائه شده است. روش به‌كار‌رفته در اين پژوهش مي‌تواند دستيابي به معادل‌گذاري روشمند در زبان فارسي را تسهيل كرده و گسست مفهومي در ارتباطات تخصصي در حوزه اصطلاح‌شناسي را تا حد امكان كاهش دهد.
چكيده لاتين :
Socioterminology is a discourse-based approach that evaluates the terms in their real contexts. In this approach, for measuring the accuracy of standardized equivalents, considering the time factor in implantation function, one or more standardized equivalents can be compared with other existing equivalents and their related terms. This paper, adopting this approach in the framework of language planning, aims to study the relationship between terminology and “vadjeh-gozini” in the context of the “Terminology Guideline”, approved and published by the Academy of Persian Language and Literature, as the standard manual for Persian term standardization. For this purpose, first, the terms composed of “vadjeh-gozini” or directly related terms to this concept are extracted. Second, the application of the terms and their semantic references are studied, and their meanings are compared with the definitions of terminology. The results show that “vadjeh-gozoini” is a polysemous term, referring to term formation and standardization. Since, differentiating it from terminology is necessary. Besides, its related terms such as “equivalent selection” and “vadjeh-gozini methods” have brought about some difficulties in comprehension of the concept of “vadjeh-gozini”. Therefore, a revision is suggested. In this paper, the author has suggested a sample of conceptual harmonization between “vadjeh-gozini” and some of its related terms in Persian, including their corresponding English terms. The methodology used in this article paves the way for the systematic decision making in Persian terminology, and simultaneously, intends to reduce the conceptual gaps of professional communications in terminology domain.
