آموزه‌هاي بربهاري و تأثير آن بر جريان‌هاي سلفي‌گري

هدف پژوهش حاضر بازخواني عقايد بربهاري و نتايج حاصل از اين تفكرات است. بربهاريه پيروان ابوعبدالله محمد بن حسن بن خلف بربهاري از علماي بنام و مشهور حنبلي در قرون سوم و چهارم هجري است. تعصب و تصلب فكري بربهاري، عقايد وي را در زمره باورهاي وهابيت امروزي قرار ميدهد. شورش، خودكامگي، محبوبيت و پيچيدگي فردي، شخصيت او را در هاله اي از ابهام قرار داده است. اقدامات پيروانش از يكسو و ناتواني خلافت در مهار عملكرد او از سوي ديگر، موجب استمرار اقدامات ماجراجويانه وي گشت. تفتيش عقايد مردم، تقابل سرسختانه با شيعيان، تخريب مسجد براثا نمونه هايي از اقدامات او به شمار ميآيند. بربهاري توانست در عصري كه تضارب عقايد و آراي گوناگون در جامعه جريان داشت، با اعمالي خودسرانه اقتدار خويش را به نمايش گذارد و پيروان بسياري به دست آورد. اين مقاله با روش توصيفي- تحليلي، ضمن پرداختن اوضاع زمانه بربهاري، به بازخواني ريشه هاي فكري و ماهيت اعمال آنها پرداخته است. از نتايج تحقيق برميآيد كه تحركات آنان: اولاً از محدوده بغداد خارج نبوده است. ثانياً تضارب و درگيريهاي شديد با ديگر فرق و گروه هاي مذهبي موجود فعاليت آنان راسبي شده است.