بررسي شخصيّت ادبي عرفي شيرازي بر اساس كاربست كهن‌الگوها در ديوان او

Literal Personality of Orfi Shirazi through His Poetry Works Based on the Archetype Theory

نقد كهن‌الگويي يونگ، از مهمترين رويكردهاي نقد ادبي است كه كهن‌الگو (آركي‌تايپ) را بن‌مايه‌ها و تصاوير اساطيري ماندگار در ناخودآگاه جمعي بشر مي‌داند. دسته‌بندي اين كهن‌الگوها نامحدود هستند ولي برخي انواع معروف‌ترين آنها عبارتند از: قهرمان، مادر، كودك، خدا، مرگ، قدرت، پير خردمند، آنيما، آنيموس، پرسونا (نقاب) و سايه. در اين پژوهش كه به روش اسنادي و توصيفي انجام مي شود، كاربست كهن‌الگوها در ديوان عرفي شيرازي به شيوة تحليل محتوا مورد بررسي قرار مي­گيرد. نتيجة اين پژوهش نشان مي­دهد كه عرفي داراي طبع روان، شورمند ولي عاري از كينه‌ورزي و توحّش، و نيز دانش ادبي سرشار است زيرا شخصيّت ادبي عرفي را بر اساس كهن‌الگوها مي‌توان بيشتر متمايل به آنيما و يا پرسوناي قهرمان ارزيابي نمود. پيشنهاد مي‌شود نظريّة كهن‌الگو به منظور تشخيص صادقانه‌بودن يا حتّي اصالت آثار ادبي، در پژوهش‌هاي آينده، كارايي‌سنجي شود

Archetype-based literature criticism suggested by C. G. Yung, as a major approach, serves the archetypes as persistent mythological themes and images in the collective subconscious of mankind, a very close term rather than prevalent object or ideal icons in Islamic mystics.The archetypes are classified in several indeterminable ways but some of them are rather more common including: hero, mother, child, God, death, power, the wise master, anima, animus, persona (mask), and shade. This research investigated the function of archetypes in Orfi poetry works based on the method of content analysis which reveals his fluent, passionate nature - but devoid of malevolence and brutality, and a tremendous literary treasure because of a literary personality tending commonly into anima or hero persona, also providing that the theory of archetypes is in further researches potentially competent to overestimate the range of honesty or even authenticity.