مقايسه‌ي صورت و معنا در غرليات خواجوي كرماني و جلال‌الدين عضد

A Comparison of Form and Content in Khaju Kermani and Jalal al-Din Azod`s Ghazals

غزل يكي از مهمترين قالب‌هاي شعر فارسي است كه شاعران در سرودن اين قالب گاه از يكديگر تأثير و تأثر مي‌پذيرند و اين مسأله يعني تأثيرگذاري گذشتگان در آيندگان يا شاعران معاصر از يكديگر، امري بديهي و مسلم است. خواجوي كرماني و جلال الدين عضد يزدي هر دو از شاعران بزرگ قرن هشتم هستد كه كمتر به اين دو و اشعارشان توجه شده، يكي از دلايل عمده‌ي اين كم توجهي، ظرف زماني‌اي است كه اين دو، در آن پرورش يافته‌اند. يك قرن قبل از ولادت اين دو؛ يعني قرن هفتم، در همان فضا سعدي شيرازي يكه‌تاز قلمرو سخن بود و هم‌زمان با اين دو نيز شاعر بزرگي چون خواجه حافظ، گوي سخن را از ديگران ربوده‌ بود و راهي بس ناهموار و كاري بس دشوار بود كه كسي در ميدان رقابت با چنين شاعران و هنرمنداني سرافراز بيرون آيد. ما در اين مقاله به بررسي و مقايسه غزليات دو شاعر از شاعران گروه تلفيق يعني جلال الدين عضد يزدي با خواجوي كرماني پرداخته‌ايم و به اين نتيجه رسيده-ايم كه اشتراكات و همانندي‌ها زيادي در حوزه‌هاي گوناگون سبك شناسي، مضمون، واژگان، موسيقي و طرز بكار گيري تعبير در ديوان دو شاعر ديده مي‌شود.

Ghazal (sonnet) is one of the most significant Persian poetic forms in expressing different themes; poets sometimes influence other poets and sometimes are influenced by others' usage of this form. Two of the great poets of the 8th century, Khaju Kermani and Jalal al-Din Azod Yazdi, are less known because they were contemporaries of the great Hafez and Sa'di also dominated a century before them. In this paper, we have compared the ghazals of these two lesser-known poets. It is argued that there are many similarities in their style, music, choice of words, and themes.