عنوان مقاله :
داستاني از چند چشمانداز (مطالعهٔ تطبيقي تاجستاني بهرام گور در شاهنامه و منابع تاريخي)
عنوان به زبان ديگر :
A Story from Several Perspectives: Comparative Study of coronation of Bahram Gur in Shahnameh and Historical Sources
پديد آورندگان :
جليليان، شهرام دانشگاه شهيد چمران اهواز - گروه تاريخ , خليلي، علي دانشگاه شهيد چمران اهواز , ابراهيمي، مختار دانشگاه شهيد چمران اهواز
كليدواژه :
ساسانيان , يزدگرد يكم , بهرام پنجم/ گور , تاجستاني , نبرد با شيرها , شاهنامهي فردوسي , منابع تاريخي دورهي اسلامي
چكيده فارسي :
بهرام پنجم يا بهرام گور (420-438 م.) يكي از پادشاهاني است كه ياد و خاطرهي زندگي و فرمانروايي او در منابع تاريخي و ادبي دورهي اسلامي، با شاخ و برگهاي داستاني و افسانهاي آميخته شده است. بهرام، پادشاه تاريخ و افسانههاست و داستانها و افسانههاي بسياري دربارهي او بازگو ميشود و گهگاه حتي چهرهي يك پادشاه افسانهاي يا پهلواني جنگاور به خود ميگيرد. يكي از شناختهشدهترين داستانها دربارهي بهرام گور، داستان نبرد بهرام گور با شيرها و تاجستاني اوست كه هم در شاهنامهي حكيم ابوالقاسم فردوسي و هم در بسياري از منابع تاريخي دورهي اسلامي ديده ميشود. در اين پژوهش به مطالعهي تطبيقي گزارش داستان تاجستاني بهرام گور و نبرد او با شيرها در شاهنامهي فردوسي با مهمّترين منابع تاريخي دورهي اسلامي خواهيم پرداخت. اين پژوهش نشان ميدهد كه بهطور كلّي، هستهي اصلي گزارش شاهنامهي فردوسي و مهمّترين منابع تاريخي دورهي اسلامي دربارهي تاجستاني بهرام گور و نبرد با شيرها يكي است و در مطالعهي تاريخ ساسانيان بايد همواره شاهنامه را به عنوان يك منبع تاريخي نگريست.
چكيده لاتين :
Bahram V or Bahram Gur (438-420 A D) is one of the kings whose life is intermingled with stories and legends in historical and literary sources of the Islamic era. Occasionally he is portrayed as a legendary king or a warrior champion. One of the well-known stories about Bahram Gur is the story of his battle with the lions in order to get the crown, which is mentioned in Ferdowsi’s Shahnameh as well as in many historical sources of Islamic era. This paper aims to compare the story of Bahramʼs coronation and his battle with the lions in Ferdowsi’s Shahnameh and in the most important historical sources of Islamic era. It is argued that the origins of Ferdowsi’s Shahnameh and the most important historical sources of Islamic era about coronation of Bahram Gur and his battle with the lions are the same. Thus in the study of Sassanid history, Shahnameh should be regarded as a historical source along with other historical sources.