آيا رابطه سطوح فردي و خانوادگي وضعيت اقتصادي-اجتماعي با بيمار يها متفاوت است؟ تحليل يافته هاي مرحله سوم مطالعه چند مركزي پوكي استخوان ايران

Is the relationship between individual-and family-levels socioeconomic status with disease different? Analyzing third stage data of IMOS

سابقه و هدف: نتايج متفاوتي در خصوص ارتباط بين وضعيت اقتصادي-اجتماعي و وضعيت تراكم استخوان وجود دارد، ولي به دليل شكستگي‌هاي بيش‌تر در گروه‌هاي با درآمد كم جامعه، به نظر مي‌رسد كه وضعيت اقتصادي اجتماعي نقش مهمي در سلامتي استخوان داشته باشد. اين مطالعه با هدف تعيين ارتباط سطوح فردي و خانوار وضعيت اقتصادي-اجتماعي با استئوپروز انجام شده است. مواد و روش‌ها: داده‌هاي حاصل از مرحله‌ي سوم طرح (IMOS) Iranian Multi-center Osteoporosis Study، شامل تعداد 2617 نمونه از سنين 20 ساله و بالاتر كه به صورت خوشه‌اي يك مرحله‌اي از شهرهاي اراك و سنندج است وارد مطالعه شدند. براي ساختن شاخص وضعيت اقتصادي-اجتماعي سطح فردي و خانوار از مدل (PCA) Principal component analysis استفاده شد. دو متغير وضعيت اقتصادي-اجتماعي ساخته شده به عنوان متغيرهاي مستقل در مدل تك‌متغيره و چند‌متغيره رگرسيون لجستيك براي بررسي نقش آن‌ها در شيوع استئوپروز به عنوان متغير وابسته استفاده گرديد. يافته‌ها: وضعيت اقتصادي-اجتماعي در هر دو سطح فردي و خانوار به طور مستقل و با كنترل عوامل خطر اصلي، اثر مؤثري بر بيماري استئوپروز نشان داد. در سطح فردي، در گروه پايين، متوسط به پايين و متوسط به بالا، در مقايسه با گروه با وضعيت اقتصادي-اجتماعي بالا، نسبت شانس و فاصله اطمينان 95% به ترتيب برابر: (46/3–96/2) 2/3، (55/6–65/5) 08/6، (32/5–60/4) 95/4 و در سطح خانوار به ترتيب برابر: (95/1–80/1) 88/1، (44/1–33/1) 38/1، (06/2–90/1) 98/1 بود. نتيجه‌گيري: علاوه بر سطح فردي، سطح خانوار وضعيت اقتصادي-اجتماعي نيز حائز اهميت است و نياز به اقدامات مداخله‌اي و پيشگيرانه در سطح خانوار علاوه بر سطح فردي احساس مي‌شود

Introduction: There are various reporting on the relationship between socio-economic status, SES, and bone density. However, since most of bone fractures occur among low-income social groups, SES appears to be an important factor determining the status of individual bone health. The purpose of this study was to determine the relationship between the individual and household levels of SES with osteoporosis. Materials and Methods: Data from the third stage of IMOS (Iranian Multi-center Osteoporosis Study) including 2617 subjects aged 20 years and older, from the cities of Sanandaj and Arak was collected in the form of one-stage cluster sampling. To build the individual-and family-levels of SES index, Principal Component Analysis (PCA) model was employed. Individual-and family-levels of SES were addressed as independent variables in univariate and multivariate logistic regression models to investigate their role in the prevalence of osteoporosis as the dependent variable. Results: Both individual and household levels of SES, independently and with controlling the main risk factors showed a significant effect on osteoporosis. At the individual level, the odds ratios and 95% confidence intervals for the SES in "low", "lower-middle", and "upper-middle" levels, compared with "high" level, were: 3.2 (2.96-3.46), 6.08 (5.65-6.55), 4.95 (4.60-5.32), respectively. At the household level, the same valuables were: 1.88(1.80-1.95), 1.38 (1.33-1.44), 1.98 (1.90-2.06), respectively. Conclusion: The results showed that in addition to individual-level of SES, household-level is also important to be considered for intervening and preventing care