تاثير برنامه آموزشي بر اساس تئوري رفتار برنامه ريزي شده بر آگاهي و عملكرد شيردهي در زنان باردار نخست زا

Impact of Educational Program Based on the Theory of Planned Behavior on Primiparous Pregnant Women’s Knowledge and Behaviors Regarding Breast Feeding

زمينه و هدف: امروزه مادران تحت تأثير عواملي شيردهي را قطع كرده و تغذيه مصنوعي يا كمكي را براي كودك خود آغاز ميكنند. اين مسئله باعث صدمات جسمي و رواني بر كودكان و آسيب هاي اقتصادي و اجتماعي در جوامع مي شود. اين تحقيق با هدف تاثير برنامه آموزشي بر اساس تئوري رفتار برنامه ريزي شده بر آگاهي و عملكرد شيردهي در زنان باردار نخست زا مراجعه كننده به مراكز بهداشتي درماني شهر همدان انجام شد. روش كار: مطالعه حاضر يك مطالعه مداخله اي و نيمه تجربي ميباشد كه بر روي 87 زن باردار انجام شد. در گروه مداخله 44 نفر و در گروه كنترل 43 نفر مورد بررسي قرار گرفتند. بر اساس 4 منطقه بهداشتي و درماني شهر همدان از هر منطقه به صورت تصادفي دو مركز انتخاب شده و سپس مراكز جهت نمونه گيري گروه مداخله و كنترل به صورت تصادفي انتساب شدند. آموزش بر اساس اجزاي تئوري رفتار برنامه ريزي شده و اهداف رفتاري مشخص و در طي چهار جلسه آموزشي 45 تا 55 دقيقه اي در طول 4 هفته صورت گرفت. ميزان آگاهي و عملكرد شيردهي مادران با استفاده از پرسشنامه ها و چك ليست بررسي شير مادر ارزيابي گرديد. اطلاعات حاصل با استفاده از spss-16 و آزمون هاي آماري توصيفي و تحليلي نظير تي مستقل، من ويتني و كاي دو مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: يافتهها نشان داد در ميانگين نمره آگاهي، كنترل رفتار درك شده، هنجارهاي ذهني و عملكرد شيردهي بين زنان گروههاي مداخله و كنترل بعد از انجام مداخله آموزشي تفاوت آماري معنيداري وجود داشت (05/0p<). از نظر ميانگين نمرههاي نگرش، قصد رفتاري و رفتار بين دو گروه تفاوت آماري معنيداري مشاهده نشد. نتيجه گيري: نتايج اين مطالعه نشان داد كه آموزش اجرا شده بر اساس تئوري رفتار برنامهريزي شده قادر است سبب افزايش آگاهي و بهبود عملكرد شيردهي مادران شود. لذا طراحي و اجراي برنامههاي آموزشي براي افزايش ميزان آگاهي و بهبود عملكرد شيردهي بر اساس تئوريهاي تغيير رفتار پيشنهاد ميشود.

Background & objectives: Nowadays, mothers have ceased to breastfeed due to several factors and resort to bottle-feeding or other forms of complementary feeding of their children. This results in physical and emotional problems for children and socio-economic harms in communities. The purpose of this study was to determine the impacts of an educational program based on the theory of planned behavior on breastfeeding knowledge and behavior in Primiparous pregnant women were referred to the Hamadan health centers. Methods: This quasi-experimental study was carried out with the participation of 87 pregnant women. In the intervention group 44 patients and in the control group 43 patients were studied. Based on Hamadan’s four health regions, two of them were randomly selected from each region. Case and control groups were selected randomly. Interventions were designed for 4 sessions each lasting 45 to 55 minutes during 4 weeks. Breast feeding knowledge and behaviors were assessed by questionnaire and breastfeeding control list. The analysis was performed by SPSS v.16 using parametric and nonparametric statistical tests such as t-test, Mann-Whitney and Chi square. Results: Results showed that there were significant differences in mean knowledge, perceived behavioral control, subjective norms and practice of breastfeeding among women in the intervention and control groups after intervention (p<0.05). There were no significant differences in mean scores of attitude, behavioral intention and behavior between the two groups. Conclusion: The results showed an educational program based on the theory of planned behavior is able to increase knowledge and improve breast feeding behavior in pregnant women. Therefore, we recommend implementing training programs based on the theory of planned behavior to increase knowledge and improve breast feeding behavior in pregnant women.