دينداري و رضايت از زندگي در ايران

Religiosity and Life Satisfaction in Iran

احساس رضايت از زندگي و عوامل مؤثر بر آن، از موضوعات مورد توجه محققان در شاخه‌هاي مختلف علمي بوده است. در ميان عوامل مختلف، به باورها و اعمال مذهبي به‌ عنوان يكي از عوامل تأثيرگذار بر ارزيابي مثبت از شرايط زندگي پرداخته شده است. بر همين اساس، اين تحقيق به بررسي ارتباط ميان رضايت از زندگي و سطح دينداري در جامعۀ ايران مي‌پردازد. با استفاده از داده‌ هاي موج سوم پيمايش ملي ارزش‌ها و نگرش‌هاي ايرانيان، اثر متغيرهاي توكل به خدا، پايبندي به نماز و حضور در مسجد، به‌عنوان مؤلفه‌هايي از دو بعد اعتقادي و مناسكي (فردي و جمعي) دينداري بر ميزان احساس خوشبختي افراد به‌ وسيلۀ مدل رگرسيوني مطالعه شد. نتايج نشان مي‌دهد ميزان احساس خوشبختي در ايران، در ميان شيعيان و اهل تسنن تفاوتي ندارد. به‌ علاوه يافته‌هاي مدل‌هاي رگرسيوني بيانگر آن است كه در سطح ملي، هر سه متغير توكل به خدا، پايبندي به نماز و حضور در مسجد، با دينداري رابطۀ مستقيم و معنادار دارند. در نمونۀ كوچك‌تر استاني (استان تهران)، چنين رابطه‌اي تأييد نمي­شود و متغيرها ارتباط معناداري با احساس خوشبختي نشان نمي‌دهند. اين اختلاف در يافته‌ها ممكن است ناشي از محدوديت‌هاي آماري يا نداشتن شناخت لازم از نحوۀ ارتباط ميان دينداري و احساس رضايت از زندگي در جامعۀ ايران باشد.

Life satisfaction has received considerable attention in scientific research during last decades. This paper addresses the relationship between life satisfaction and the level of religiosity in Iran. Using the data from the third wave of national survey of Iranian values and attitudes, this paper investigates the effects of religiosity dimensions including faith in God, personal prayer and mosque attendance on the level of life satisfaction. The national survey was conducted in 2015 with a national sample of 14,906 participants including both urban and rural population by ministry of culture and Islamic Guidance. Unlike previous studies, results indicate that difference in life satisfaction among Shiites and Sunnis is not statistically significant. In addition, findings of the regression models show that, at the national level, all three variables of trust in God (Tavakol), daily prayer, and mosque attendance have a direct positive relationship with life satisfaction. However, if the sample of the research is confined to the province of Tehran, such a relationship cannot be verified. It is concluded that this difference in the findings may be due to statistical constraints or the lack of proper knowledge regarding the relationship between religiosity and a sense of life satisfaction in the Iranian society.