كليدواژه :
مابعدالطبيعة اخلاق , غايت مندي اخلاق , انسان به مثابة غايت في نفسه , انسان شناسي تجربي , تمايل به تكليف , عشق به ديگران , فلسفة عملي كانت , آلن وود
چكيده فارسي :
شكل نهايي فلسفهي اخلاق ايمانوئل كانت چگونه است؟ آيا همانطوركه شهرت دارد، نظام اخلاقي كانت نظامي خشك، سخت و انعطافناپذير است و اين فيلسوف آلماني قرن هجدهم در مسير سلوك اخلاقي، غايت و سعادت را كنار ميگذارد؟ چگونه ميتوان اصول اخلاقي كانت را در زندگي روزمره اجرا كرد؟ اينها پرسشهايي است كه در اين مقاله مطرح ميشود و براساس تفسير آلن وود از اخلاق كانت، پاسخهايي عرضه ميشود كه با نظر متداول درمورد اخلاق كانت تفاوت شايان توجهي دارد. تصوير دقيق اخلاق كانت بايد با نگاه به كتاب مهجور مابعدالطبيعهي اخلاق ترسيم شود و غايت جايگاه مهمي در آن دارد. در مرحلهي عملي هم كانت فرمول دوم را ترجيح ميدهد كه در آن انسان غايت في نفسه است و بهعكس تصور عمومي، راهحل اصلي كانت آزمون تعميمپذيري و نتايج برآمده از فرمول قانون عام نيست. در همين راستا، عشق و علاقهي به نيكوكاري و كمك به ديگران نهتنها مانعي بر سر راه اخلاق نيست كه كمكحال آن بهشمار ميآيد.