بررسي ترتيب سازه اي و گروه هاي نحوي در گويش تركي گِرمي

The study of word order and syntactic phrases in Turkish Dialect of Germi

پژوهش حاضر به بررسي زبان تركي گِرمي در منطقۀ مغان استان اردبيل مي­ پردازد. چنين بررسي ­اي از منظر رده ­شناختي بر مبناي ديدگاه رده ­شناسان برجسته ­اي چون كامري (1989) و گرينبرگ (1974) صورت مي­ گيرد. هدف از اين مطالعه، توصيف و ثبت ويژگي­ هاي رده ­اي آن در گروه ­هاي متفاوت نحوي است. نگارندگان معتقدند كه با توجه به تنوّعات زباني در مناطق مختلف ايران و سرعت نابودي بسياري از زبان­ ها و گويش ­ها، مطالعه و بررسي گويش­ ها و زبان­ هاي متفاوت از ضروريات است. بنابراين، در پژوهش اخير سعي شده تا با گردآوري داده­ ها و بررسي بسياري از آن‌ها، نحوۀ قرار گرفتن سازه ­ها در جمله و گروه­ هاي نحوي مشخص و معرفي شود. مرور شواهد و داده­ هاي زبان تركي گرمي نشان مي­ دهد كه ترتيب سازه ­ها در آن «فاعل + مفعول + فعل» است. چنين آرايش واژگاني، صورت بي ­نشان گروه­ هاي نحوي اين زبان است. بنابراين، قرار گرفتن فاعل و مفعول پيش از فعل و قرار گرفتن حرف­ اضافه و صفت پيش از اسم از ويژگي­ هاي بارز اين زبان است. به عنوان يكي از گونه­ هاي زبان فعل پاياني، فرايندهاي نحوي­اي مانند اسنادسازي، برجسته ­سازي و جابه ­جايي مي ­توانند ترتيب واژه­ ها را در جمله تغيير دهند و آرايش سازه­اي ديگري (نشان­دار) ارائه دهند. در زبان تركي گِرمي، فرايند تكرار گروه ­هاي نحوي، از نشانه ­هاي تأكيد است.

In this paper, Turkish Dialect of Germi will be examined (in Moghan, Ardebil Province). It’s based on the framework of remarkable typologists named Comrie (1989) Greenberg (1974). The aim is to study and describe the typological properties in different syntactic phrases. Regarding the language varieties and corruption of many dialects and languages, it’s necessary to study them. I attempt to gather and look into them to determine how they arrange in a sentence. The goal is to know how they arrange in different phrases and finally recognize the word order in this language. The data analysis shows that in this language, the word order is SOV (subject+object+verb); this is the unmarked and basic order of constituents. So the subject and the object are located before verb; preposition and adjective are located before noun like other SOV order. The word order changing can manifest the information, focused on the position of the sentence.