روندهاي مهاجرت داخلي و اولويت هاي سياست جمعيتي ايران

جامعه ايران در دوره معاصر خود مانند ديگر جوامع تغييرات شگرفي را از بعد جمعيتي تجربه كرده است. شش برابر شدن ميزان نفوس در كمتر از يك قرن و تبديل شدن جامعه ايران از جامعه عمدتا روستايي و عشايري به جامعه اي با جمعيت بالاي هفتاد و پنج درصد شهري بر اثر بي سابقه ترين مهاجرت هاي داخلي ايرانيان در نيم قرن اخير از جمله اين تغييرات شگرف با آثار بلندمدت و بي مانند است. اين حجم رشد و مهاجرت جمعيت را مي توان متاثر از مدرنيزاسيون، شرايط جديد جهاني و سياست هاي حكومت هاي معاصر ايران در راستاي همسويي و يا يافتن پاسخي درخور در مواجهه با اين شرايط دانست. هر حكومتي براي سياستگذاري صحيح در حوزه جمعيتي بيش و پيش از هر چيز نيازمند داشتن درك دقيقي از وضعيت حال و آينده جمعيت است. وضعيت حال بر مبناي آمارگيري قابل شناخت است اما جهت پيش بيني آينده جمعيت نيازمند دانستن روندهاي بلندمدت در اين حوزه هستيم. هدف مقاله حاضر، درك ريشه ها و شناسايي روندهاي مهاجرت داخلي ايران بر مبناي تجزيه و تحليل آمارهاي موجود، ميزان تاثير سياست هاي دولت ها بر اين روندها و نهايتاً ارائه چشم اندازي از وضعيت مهاجرتي كشور بر مبناي تحليل روندها جهت شناخت اولويت هاي سياستي در اين زمينه است.