مطالعه تحليلي رويكردها و ادراكات روحانيان جريان فلسفه اسلامي پيرامون سينماي اجتماعي ايران: با تمركز بر همگرايي‌ها و واگرايي‌ها

Analytic Study of Approaches and Understandings of Clergies of Islamic Philosophy Stream about Social Cinema of Iran: Focusing on Convergences and Divergences

تحولات معرفتي رخ داده در بستر حوزه‌هاي علميه شيعه، يكي از موضوعات مناقشه برانگيزي است كه در سال‌هاي اخير مورد توجه نظريه پردازان مطالعات دين قرار گرفته و طبقه بندي‌هاي گوناگوني از مشرب‌هاي مختلف حاضر در حوزه امروز قم به دنبال داشته است. در اين ميان، يكي از مسائل كانوني -كه در اغلب مطالعات نظري صورت گرفته مغفول مانده است- اين است كه تكثرات معرفتي به وجود آمده در جريانات فكري روحانيت، چه بروزات تحليلي در هنگام مواجهه با متون فرهنگي-رسانه ايِ روز جامعه از خود به جا مي‌گذارند؟ حال از آن جاييكه جريان «فلسفه اسلامي»، به عنوان يكي از قطب‌هاي فكري پر سازوبرگ حوزه امروز قم محسوب مي‌گردد، مطالعه مواجهات معنايي شاخه‌هاي مختلف منتسب به اين جريان فكري، با متون فرهنگي-رسانه اي روز جامعه از اهميت بالايي برخوردار است. فلذا؛ اين پژوهش به دنبال آن است كه از خلال كشف معاني‌اي كه نمايندگان اين جريان فكري - به عنوان مخاطبان فعال - از متون رسانه‌اي خلق كرده‌اند، اشتراكات و تفاوت‌هاي جهان معرفتي ايشان در مواجهه با جهان سينماي اجتماعي و مسائل اجتماعي روز جامعه ايران را به نحوي روشمند تحليل نمايد. جمع بندي يافته‌هاي پژوهش بيانگر آن است كه جريان حوزوي فلسفه اسلامي و دو شاخه اصلي ذيل آن - فلسفه اسلامي با رويكرد انتقادي و فلسفه اسلامي با رويكرد عرفان - با وجود تعدد مقولات تفسيري مشترك، هر يك داراي رويكردهاي تفسيري مختص خود هستند، كه بازخورد نهايي ايشان نسبت به سينماي اجتماعي ايران را به نحو كاملاً متفاوتي سازماندهي مي‌نمايد.

The epistemic changes occurring in the context of the Shiite clerical and seminary system are one of the most sensitive and controversial issues that have been considered by the scholars and theorists of religious studies in recent years and have been created Different typologies and classifications in various approaches in Qom today seminary. Meanwhile, one of the central problems surrounding the approach of clergy to modernity, which has been neglected in most theoretical and library studies, that is how such epistemic and discursive diversities are shown in the clerical encounters with today’s media texts. In other words, which “epistemic forces” determine clerical interpretations of media texts? Since the current "Islamic philosophy" is considered as one of the intellectual centers of Qom's seminary of today, the study of the clerical interpretations of the cultural-media texts of the day Society has an important and urgent need. Altogether, this study sought to discover and elicit clerical perceptions of media texts and, by way of that, compare and contrast epistemic worlds of various clerical schools in their encounters with/interpretations of social cinema and social issues of today’s Iran. Results show that, notwithstanding their commonalities, the wide range of Islamic philosophy and its two main constituents - Islamic philosophy with critical approach and Islamic philosophy with gnostic approach - has its own interpretive strategies which determine their evaluation of social issues and social films in their own (different) way.