عنوان مقاله :
در هم كنش زبان هنري و تجربه ديني از چشم انداز هرمنوتيكي هانس-گئورگ گادامر
پديد آورندگان :
رازقي، عليرضا دانشگاه آزاد اسلامي - واحد علوم و تحقيقات تهران
كليدواژه :
تجربۀ ديني , تجربۀ زيباييشناختي , زبان هنري , هانس-گئورگ گادامر , هرمنوتيك فلسفي
چكيده فارسي :
تجربۀ ديني، تجربۀ منحصر بهفردي در ميان تجارب وجودي انساني است و اين مسئله بهواسطۀ رابطۀ والايي است كه از حقيقتي فرازميني و غيرمادي سرچشمه ميگيرد. مسئلۀ اساسي در اينجا چگونگي رابطۀ ميان تجربۀ ديني و تجربۀ زيباييشناختي(هنري) است. زبان هنري بهعنوان زباني ملموس، عيني و قابل فهم براي هر انساني، چگونه در درون تجربۀ زيباييشناختي به كمك تجربۀ ديني ميآيد؟ حقيقت ديني، امري وجودي است و لذا زبان آن آشكاركنندۀ وجود است. از آنجاكه حقيقت ديني به زباني رمزي بيان ميشود، براي همۀ انسانها فهمشدني نيست. فرض هرمنوتيك گادامر برآن است كه حقيقت در قاب تصوير يا بر روي صحنۀ نمايش و ديگر نمونههاي هنري بهصورت عريان و فارغ از پيچيدگيهاي زباني (زبان مكتوب) براي مخاطب عرضه ميشود و فهم عميقي به شكل ساده و عرياني بهدست ميآيد. لذا،آنجا كه زبان پيچيده و رمزي دين سنگين بهنظر ميرسد، زبان هنري (شعر و ادبيات، تئاتر، موسيقي، تصويرسازي و ...) اين نقيصه را جبران ميكند و مسير انتقال مفاهيم ديني را هموار خواهد كرد. حال آنكه اثر هنري نيز با محتواي ديني، غنا و عمق ديگري ميگيرد و لذا تجربۀ ديني و زيباييشناختي در ساحت هرمنوتيك، در همكنشي متقابل برقرار ميكنند كه به بسط وجودي منجر ميشود.