مقايسه مقدار شاخص سطح برگ در فواصل مختلف حاشيه جاده هاي احداث‌شده در جنگل هاي هيركاني (بررسي موردي: تيپ ممرز - راش جنگل خيرود، مازندران)

Comparing leaf area index at different distances from constructed forest roads edge in Hyrcanian forest (Case study: a hornbeam-beech forest in Kheyrud, Mazandaran)

هدف از اين پژوهش، بررسي مقدار LAI در حاشيه جاده­ هاي اصلي جنگلي و مقايسه آن با فواصل مختلف در تيپ ممرز - راش است. منطقه مورد بررسي بخش نم­خانه جنگل خيرود انتخاب شد و مقدار LAI در 16 خط‌ نمونه به طول 100 متر از حاشيه دو طرف جاده تا درون جنگل (در هر خط‌ نمونه 9 نقطه در فواصل صفر (حاشيه جاده)، پنج، 10، 15، 20، 30، 45، 60 و 100 متري)، با روش عكس­برداري نيم كروي مورد عكس­برداري قرار گرفتند. نتايج تحليل واريانس نشان داد تأثير فاصله از جاده بر مقدار LAI معني‌دار است (001/0 > P). بر اساس نتايج آزمون توكي، مقدار LAI در فاصله 100 متري به ­طور معني‌‌داري بيشتر از فواصل صفر، پنج، 10 و 15 متري از جاده‌هاي جنگلي است (05/0 > P). بهترين رابطة برازش بين مقدار LAI و فاصله از جاده بر اساس مقادير R2adj (60/0) و درصد RMS (13/9)، تابع تواني مثبت به ­دست آمد. نتايج نشان ‌‌‌داد كه جاده ­هاي اصلي جنگلي تا فاصله 15 متري، بر مقدار LAI تأثير گذاشته ­اند؛ بنابراين مي‌‌‌توان اظهار داشت كه ترافيك و عرض بستر كم و پيروي از اصول همگام با طبيعت در ساخت جاده­ هاي خيرود، سبب شده است كه مقدار تنش وارده به بوم‌سازگان كاهش‌يافته و تعادل بوم ­شناختي كمتر دست­خوش تغيير مي­شود.

The aim of this study was to investigate LAI in main forest roads edge and comparing it at different distances in hornbeam-beech type. Study site was chosen in Namkhane district of Kheyrud Forest, in addition, LAI values were estimated along with16 transects having 100 meters length from the both edges of roadside into the forest (at each transect 9 points at the distances of zero (roadside), 5, 10, 15, 20, 30, 45, 60, and 100 meters from the main road) by using hemispherical photography method. The results of ANOVA analysis showed the effect of distance from road were significant on LAI value (p<0.001). Based on Tukey’s test, the LAI value at 100 meter was significantly greater than 15, 10, 5 and zero intervals of forest roads (p < 0.05). The best correlation between LAI and distances from roads based on values of R2 adj (0.60), and RMSE percentage (9.13) was positive power. Results showed that main forest roads up to 15 meters had an effect on LAI. Therefore, the less traffic and narrow roadbed and constructing the standard forest roads with respect to principle of close-to-nature in Kheyrud caused stress reduction on forest ecosystems. In general, when all ecological issues are considered while forest roads construction, roads will have little influence on forest ecological balance.