بررسي تأثير تخريب انساني بر فلور، تنوع گونه اي گياهي در جنگل هاي بلوط غرب (شهرستان بانه)

The effect of anthropogenic disturbance on flora and plant diversity in Oak forests of west (Baneh city)

به ­منظور بررسي تأثير تخريب انساني بر فلور و تنوع گونه ­اي گياهي، اين پژوهش در سه منطقه كمتر دست‌خورده (قبرستان)، منطقه با تخريب متوسط و منطقه با تخريب شديد در سه رويشگاه يعقوب­ آباد، شوي و صدبار شهرستان بانه انجام شد. ابتدا سه قطعه جنگلي با شرايط فيزيوگرافي و اكولوژيكي مشابه در هر رويشگاه انتخاب و از هر قطعه، سه نمونه دايره‌اي شكل به مساحت 1000 مترمربع (به روش ترانسكت، به فاصله 100 متر) براي برداشت اطلاعات فلورستيك انتخاب شدند. در مركز هر نمونه، نوع و فراواني گونه‌هاي درختي و درختچه ­اي در يك قطعه نمونه 400 متر­مربعي برآورد شد. همچنين در اين قطعه نمونه، نوع و فراواني گونه‌هاي گياهي علفي و بوته‌اي در پنج ميكرو­پلات به ابعاد 5/1×5/1 متر ثبت شد. شاخص­ه اي غناي­ گونه‌اي (تعداد گونه ­ها در پلات)، تنوع­ گونه‌اي شانون و سيمپسون و يكنواختي شانون براي هر قطعه نمونه محاسبه شد. نتايج نشان داد كه 195 گونه گياهي در مناطق مورد مطالعه شناسايي شدند كه 47 گونه فقط در منطقه كمتر دست­خورده، 25 گونه تنها در منطقه تخريب متوسط و 15 گونه انحصاراً در منطقه تخريب شديد ثبت شدند. تيره كاسني بيشترين تعداد گونه‌هاي گياهي منطقه را به­ خود اختصاص داده‌اند و از نظر معيار شكل زيستي رانكاير، هم ي‌كريپتوفيت‌ها بيشترين و از جهت كوروتيپ، ناحيه رويشي ايران و توراني بيشترين حضور را داشتند. بالاترين مقدار شاخص‌هاي غنا و تنوع گونه ­اي در مناطق كمتر دست‌خورده و كمترين آن­ها در مناطق با تخريب شديد محاسبه شد.

This study was carried out in three regions including the undisturbed, moderately disturbed, and highly disturbed of Yaghub-abad, Shoy, and Sadbar in Oak forests of Baneh County in order to investigate the effect of human made destruction on flora and plant species diversity. Three forest patches with similar physiographic conditions of each treatment were selected and three 1000 m2 plots (transect method and the 100m distance interval) were taken in each patch to record the floristic information. At the plot center, in a 400 m2 plot, type and abundance of tree and shrub species type were estimated. Also abundance of understory species in 5 micro plots with 1.5×1.5 m dimensions were recorded in this sample. . Species richness, Simpson and Shannon diversity and Shannon evenness indices were calculated to each sample. The results showed that there were 195 plant species which 47, 25, 15 species were exclusively observed in less disturbed, moderate disturbed and severe disturbed respectively. The results revealed that Asteraceae family is dominant in the area and in terms of Raunkiaer life forms, hemicryptophytes are dominant and considering chorotypes, vegetative region of Iran and Turan (Iranian-Turan) was mainly observable. This study also showed that the highest species richness and species diversity of Shannon-wiener belongs to the less disturbed region and the lowest ones calculated for sever disturbed region.