مقايسه بهره وري عوامل توليد در سيستم هاي آبياري باراني كلاسيك ثابت و نشتي در مزارع سيب زميني كبودراهنگ استان همدان

Comparison of Productivity of Production Factors in Fixed Classic Sprinkler and Furrow Irrigation Systems in Potato Fields of Kaboodrahang Plane in Hamedan Province

روند رشد جمعيت و محدوديت منابع توليد، ضرورت و اهميت ارتقاء بهرهوري اين منابع را بيش از پيش نمايان ميسازد. با توجه به محدوديت منابع آب و خاك، تنها راه ارتقاء كميت توليدات كشاورزي افزايش اثر عوامل توليد است كه در پژوهش حاضر در مورد محصول سيبزميني در دو سيستم آبياري باراني و نشتي تحت مديريت زارعين مورد بررسي قرار گرفته است. اين پژوهش با روش نمونهگيري طبقهبندي شده و با تكميل پرسشنامه از 95 سيبزمينيكار در منطقه انجام فلوم و در سيستم باراني كه از نوع كلاسيك WSC شده است. مقدار آب مصرفي در سيستم نشتي با استفاده از دستگاه ثابت بود با استفاده از نصب كنتور در ابتداي قطعات و در سه مرحله، با اندازهگيري دبي آبپاشها انجام شد. در سنجش بهرهوري نهادهها از تابع توليد استفاده شد. براي اين هدف و به منظور تعيين رابطه محصول با نهادههاي توليد، تابع توليد كاب داگلاس به كار رفت. بر اساس نتايج حاصله، در سيستم آبياري باراني ميانگين بهرهوري بذر و كود فسفات به ترتيب 6 كيلوگرم محصول در هر / 169 كيلوگرم محصول براي هر كيلوگرم بذر و كود فسفات و بهرهوري آب، 5 / 10/9 و 1 158/ 9 و 6 / مترمكعب آب اندازهگيري شد. در سيستم آبياري نشتي ميانگين بهرهوري بذر و كود فسفات به ترتيب 8 كيلوگرم محصول براي هر كيلوگرم بذر و كود فسفات بود. بهرهوري آب در اين روش آبياري سه كيلوگرم محصول در هر متر مكعب آب به دست آمد. بنابراين ضرورت دارد براي افزايش بهرهوري عوامل توليد و استفاده بهينه از منابع آبي از روشهاي نوين آبياري بجاي روش آبياري نشتي استفاده شود.

Trend of population growth and restricted resources highlights the necessity and importance of enhancing productivity of these resources. Increasing the quantity of agricultural products will be possible by increasing the area or yield of crops. In increasing the area of land, there would be limitations in water and other resources. The only way to increase the quantity of agricultural products is increasing the yield in the existing area, which is possible by promoting the inputs impacts. The aim of this study was to measure and compare the productivity of production factors in potato fields under sprinkler and furrow irrigationsystems in Kabodarahang plane. This project was performed using the stratified sampling with a questionnaire and interviewing 95 farmers. The collected data were analyzed in Cobb-Douglas production function. The results showed that in sprinkler irrigation system, the average productivity of seed and phosphate fertilizer were 10.9, 169 kg yield/kg input, respectively, and for water 6.5 kg/m3. These parameters for surface irrigation system were 9.8, 158.6 kg yield/kg input and 3 kg/m3. According to the results, in this area, the productivity of all production factors, specially water, are higher in sprinkler irrigation system. To enhance the productivity of production factors and optimal use of resources, especially water resources, it is recommended to use sprinkler irrigation in potato production.