پديد آورندگان :
صداقتي، ناصر سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي رفسنجان- پژوهشكده پسته، مؤسسه تحقيقات علوم باغباني , حسيني فرد، جواد سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي رفسنجان- پژوهشكده پسته، مؤسسه تحقيقات علوم باغباني , نكويي دستجردي، محمدرضا
چكيده فارسي :
برداشت بي‌رويه از منابع آب كشاورزي در استان كرمان، باعث شده تا سطح آب زيرزميني در اين مناطق سالانه به‌طور متوسط حدود يك متر افت داشته باشد. افت سطح آب‌هاي زيرزميني علاوه بر كاهش منابع آبي، شور‌شدن تدريجي آن‌ها را نيز سبب شده است. بنابراين، بايد با انجام پژوهش‌هاي كاربردي علاوه بر افزايش بهره‌وري مصرف آب، به‌دنبال راهكارهاي جديدي در راستاي استفاده از آب‌هاي شور بود.براين اساس، پژوهشي در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي اجرا شد كه شامل دو نوع آب آبياري (آب‌شور معمولي و مغناطيسي با شوري dS/m 7/18) و دو ميزان آب آبياري (85 و 100 درصد نياز آبي درخت پسته) بود. تيمارها با يك تيمار مخلوط آب‌شور و شيرين به عنوان شاهد (با شوري dS/m 5/6) مقايسه شد. دور آبياري هر 30 روز يك‌بار (منطبق با دور آبياري قطعه آزمايشي قبل از انجام پژوهش)، در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد كه بين ميانگين صفات رويشي و كمي و كيفي محصول در تيمارهاي مختلف آب‌شور در هر دو حالت آب مغناطيسي و معمولي، در اغلب موارد تفاوت معني‌داري (P<0.05) وجود نداشت. در موارد خاصي هم كه تفاوت معني‌دار شد، روند مشخصي مشاهده نشد. از سويي، تيمار مخلوط آب‌شور و شيرين (شاهد)، نسبت به تيمارهاي آب‌شور معمولي و مغناطيسي، در تمام موارد وضعيت بهتري داشت و اين تفاوت از نظر آماري معني‌دار (P<0.05) بود. درمجموع، استفاده از آب‌شور در هردو حالت معمولي و مغناطيسي، نسبت به تيمار شاهد، باعث كاهشي در حدود 20 سانتي‌متر مربع در سطح برگ، كاهش 10 درصدي تشكيل جوانه زايشي، كاهش رشد طولي و قطري شاخه‌ها به‌ترتيب به‌ميزان پنج سانتي‌متر و 5/1 ميلي‌متر، كاهش 5/0 كيلوگرم پسته خشك در هر درخت، افزايش هفت درصد پوكي، كاهش 10 درصدي خنداني و افزايش 5/1 واحدي در انس پسته شد. ضمن اين‌كه استفاده از آب شور باعث كاهش 120 گرمي ميزان محصول خشك توليدي به ازاي هر مترمكعب آب مصرفي (بهره‌وري مصرف آب) شد. مغناطيسي‌كردن آب هيچ‌گونه تأثيري بر بهبود وضعيت شيميايي خاك ازنظر شوري و نسبت جذبي سديم نداشت. در تمام تيمارهاي آب‌شور در هر دو حالت آب معمولي و مغناطيسي، سرعت نفوذ نهايي آب در خاك در انتهاي سال دوم آزمايش، تا 6/31 درصد كاهش يافت، درحالي‌كه در تيمار شاهد تغييري نكرد. كاهش نفوذپذيري در تيمارهاي آب‌شور با ميزان آب مصرفي 100 درصد نياز آبي نسبت به تيمارهاي با ميزان آب 85 درصد، شديدتر بود. به نظر مي‌رسد با افزايش ميزان آب آبياري، سديم بيشتري وارد خاك شده و نهايتاً سرعت نفوذ بيشتر كاهش‌يافته است. اين نتايج نشان داد كه دستگاه‌هاي مغناطيسي‌كننده آب مورد استفاده در اين پژوهش هيچ‌گونه تأثير مثبتي در كاهش اثرات منفي آب‌شور بر درختان پسته و خاك نداشتند. چنين به نظر مي رسد كه اثر آب مغناطيسي بر گياهان چندساله، نياز به بررسي‌هاي طولاني‌تر (5 تا 10 ساله) داشته باشد.
چكيده لاتين :
Unsustainable withdrawal of agricultural water resources in the province of Kerman has caused an annual average of one-meter drop in ground watertable. drop in groundwater levels, in addition to decreasing water resources, has caused their gradual salinization. Thus, it is necessary to carry out research to find the ways for increasing water use productivity (WUP) and new guidelines to use saline water. This research was conducted in randomized complete block design, consisting of two types of irrigation water (normal and magnetic saline water with a salinity of about 19 dS/m) and two amounts of irrigation water (85% and 100% of the water requirements of pistachio trees). Treatments were compared with a mixture of non-saline and saline water treatment as a control (with a salinity of 6.5 dS/m). Irrigation was done every 30 days, based on the irrigation frequency of the experimental plots before the project. The results showed that, in most cases, there was no significant difference (p<0.05) in the average growth characteristics and qualitative and quantitative characteristics of the yield in different treatments of saline water (both magnetic and non-magnetic water). In certain cases where the difference was significant, there was no clear trend. In all cases, treatment of mixed non-saline and saline water compared to non-magnetic and magnetic saline water treatments was significantly (p<0.05) better. Overall, in comparison with the control, the use of saline water (in both normal and magnetic treatment), caused decrease in leaf area about 20 cm2, 10% reduction in reproductive bud formation, reduced length and diameter of branches 5 cm and 1.5 cm, respectively, decreased dry weight per tree by 0.5 kg, increased blanking by7%, decreased splitting by10%, and increased 1.5 units in number of nut in ounce. Also, the use of saline water reduced the yield by 120 g dry weight per cubic meter of applied water (WUP). There wasn't significant difference between treatments for soil nutrient concentrations. Magnetic water had no effect on the improvement of soil salinity and sodium adsorption ratio. In all treatments in both non-magnetic and magnetic water, the final infiltration rate of water in the soil at the end of the second year, was reduced up to 31.6%, while it did not change in the control treatment. Permeability reduction in treatment with 100 percent water requirement was more compared to treatments with 85% water requirement. Seemingly, increase in the amount of irrigation water led to more sodium entry into the soil and, eventuall,y infiltration rate was reduced. Thus, the results showed no positive effect in the magnetic water on reducing the negative effects of salt water on the pistachio trees and soil. It seems that the effect of magnetic water on perennial plants requires longer studies (5-10 years old).
