استعارۀ وجود به مثابۀ امر سيال در فلسفۀ ملاصدرا

The Existence-as-Fluid Metaphor in Mulla Sadra’s Philosophy

در نظريّۀ شناختي استعاره، ادراك مفاهيم انتزاعي به واسطۀ استعاره‌هاي مفهومي ميسر مي‌شود به گونه‌اي كه با حذف اين استعاره‌ها، بخش بزرگي از معناي اين مفاهيم نيز از دست مي‌رود. با فرض پذيرش اين نظريه، وجود به عنوان يكي از مهم‌ترين مفاهيم در فلسفۀ ملاصدرا نيز به واسطۀ استعاره‌هاي مفهومي گوناگوني فهم مي‌شود. استعارۀ «وجود به مثابۀ امر سيال» ويژگي‌هاي جسم سيال را به وجود در الهيات نگاشت مي‌شود. جسم سيال قادر به شكل حفظ خود نيست و به شكل ظرف خود در مي‌آيد و همچنين جسم سيال پيوسته و يكپارچه به نظر مي‌رسد. اين دو ويژگي در مفهوم‌سازي وحدت وجود نقش بسزايي دارد. همچنين در ديدگاه وحدت وجودي، خلق عالم ممكن با دو اصطلاح سريان و انبساط وجود توصيف مي‌شود. دو اصطلاح مذكور نيز ريشه در فهم وجود به مثابۀ امر سيال دارد. استعارۀ مذكور هم در نظريۀ وحدت تشكيكي وجود به عنوان ديدگاه متوسط ملاصدرا و هم در نظريۀ وحدت شخصي وجود به عنوان ديدگاه نهايي او مورد استفاده قرار گرفته است.

In cognitive metaphor theory, abstract concepts are understood by conceptual metaphors so that by removing these metaphors, these concepts are not understandable. Given this theory, wujud (existence), as one of the most important concepts in Mulla Sadra’s philosophy, is understood by several conceptual metaphors. Existence-as-fluid metaphor maps the properties of the fluid on the existence in metaphysics. The fluid is not able to keep its body shape, but conforms to the shape of its container; so, the fluid is seen as continuous and integrated matter. These two properties play an important role in the conceptualization of the existential unity. In the theory of existential unity, creation of the universe is described by the flow and expansion of existence. The two terms are also rooted in the understanding of existence as a fluid.