تاثير سودوموناس‌ فلورسنت و سودوموناس‌ پوتيدا بر برخي ويژگي‌هاي زيستي خاك و شاخص‌هاي عملكرد گندم تحت تنش شوري

The Effect of Pseudomonas fluorescens and Pseudomonas putida on Some Soil Biological Properties and Plant Growth Indices of Wheat under Salt Stress

جهت مطالعه نقش باكتري هاي سودوموناس بر شاخص هاي رشد گياهگندمرقم گاسكوژن تحت تنش شوري و برخي شاخص هاي شيميايي و زيستي خاك، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با سه تكرار انجام گرفت. فاكتورهاي آزمايش شامل شوري در چهار سطح شاهد، 6، 8 و 10 دسي زيمنس بر متر و تلقيح با باكتري محرك رشد گياه در سه سطح تلقيح با سودوموناس فلورسنس، تلقيح با سودوموناس پوتيدا و بدون تلقيح بود. نتايج نشان داد كه شوري باعث كاهش پارامترهاي عملكرد گندم از جمله حجم ريشه، وزن تر و خشك ريشه، وزن تر و خشك اندام هوايي، مقدار كلروفيل a، كلروفيل b و كلروفيل كل شده و تلقيح با باكتري هاي سودوموناس موجب افزايش معني دار اين شاخص ها شد. بين دو باكتري تفاوت معني داري از لحاظ تاثير بر شاخص هاي رشد گياه مشاهده گرديد ولي در مورد اثر كلي دو باكتري نمي توان اظهار نظر دقيق داشت. نتايج نشان داد كه با افزايش شوري شاخص هاي زيستي از جمله كربن زيتوده ميكروبي، تنفس خاك و تنفس برانگيخته كاهش يافته و كاربرد باكتري اين صفات را افزايش داده است. با توجه به افزايش شاخص هاي زيستي خاك در اثر تلقيح، مي توان نتيجه گرفت كه تلقيح با باكتري با تاثير مثبت بر رشد و عملكرد گياه به طور غيرمستقيم باعث بهبود شاخص هاي زيستي خاك شده است. بنابراين در شرايط شوري مي توان از باكتري هاي محرك رشد گياه براي بهبود رشد و عملكرد گياه از طريق فرايندهاي تحريك رشد گياه و به طور غيرمستقيم از طريق بهبود شاخص هاي زيستي خاك و در نتيجه بهبود شرايط حاصلخيزي و تغذيه گياه استفاده نمود.

In order to study the effect of Pseudomonas fluorescens and P. putida on some soil biological properties and growth indices of wheat under salt stress and some of soil chemical and biological indices, a factorial experiment based on completely randomized design with three replications was conducted. The factors were salinity at four levels, control, 6, 8 and 10 dS/m, and inoculation with plant growth promoting rhizobacteria at three level, including no-inoculation, inoculation with Pseudomonas putida and inoculation with Pseudomonas fluorescens. The results showed that soil salinity significantly decreased plant yield parameters such as root volume, root fresh and dry weight, shoot fresh and dry weight, chlorophyll a, chlorophyll b, total chlorophyll and also the inoculation with Pseudomonas bacteria significantly increased these indices. Also, there was a significant difference between two Pseudomonas strains, however in general it was not possible to precisely compare two bacteria. On the other hand, the results showed that with increasing the salinity level, factors of soil biological properties such as microbial biomass carbon, basal respiration and substrate-induced respiration reduced and the use of bacteria has increased these traits. Regarding the soil biological indices that increased with the inoculation, it can be concluded that the inoculation indirectly increased soil biological indices by affecting plant growth and yield. Therefore, in the saline conditions plant growth promoting rhizobacteria could be used to directly increase plant growth and yield by plant promoting mechanisms and indirectly increase soil fertility condition and plant nutrition by increasing soil biological indices.