اثر رژيم آبياري و نانوكود آهن بر عملكرد، اجزاي عملكرد دانه و كارآيي مصرف آب شويد

Effect of Drought Stress and Nano-Fertilizer on Grain Yield, Yield Components and Water Use Efficiency in Dill (Anethum graveolens L.)

به منظور بررسي اثرات نانوكودآهن و رژيم هاي مختلف آبياري بر عملكرد، اجزاي عملكرد دانه و كارآيي مصرف آب شويد، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كامل تصادفي با سه تكرار در سال 1394 در گلخانه كشاورزي دانشگاه پيام نور اروميه اجرا گرديد. فاكتورهاي آزمايش شامل دور آبياري با پنج سطح، 5، 7، 9، 11 و 13 روز و نانو كود آهن در دو سطح عدم كاربرد و كاربرد به مقدار چهار ليتر در هكتار همراه با آب آبياري، اجرا گرديد. نتايج تجزيه واريانس نشان داد تاثير نانو كود آهن و سطوح مختلف آبياري بر عملكرد، اجزاي عملكرد دانه و كارآيي اقتصادي و زيستي مصرف آب معني دار بود. مقايسه ميانگين نيز نشان داد با كاربرد نانو كود آهن مي توان عملكرد و اجزاي عملكرد دانه و همچنين كارآيي اقتصادي و زيستي آب را در گياه شويد بهبود بخشيد. بيشترين و كمترين مقدار عملكرد و اجزاي عملكرد دانه مانند وزن 1000 دانه، تعداد دانه در هر بوته، تعداد گره و تعداد شاخه ثانويه از دور آبياري پنج و 13 روز حاصل شد. با افزايش دور آبياري و اعمال تنش خشكي، صفات عملكرد كمي (عملكرد بيوماس و عملكرد دانه) و كيفي (عملكرد اسانس) شويد كاهش معني داري پيدا كرد. با توجه به نتايج تحقيق، كاربرد نانوكودآهن و دور آبياري هفت روز در گياه شويد باعث ايجاد شرايط مطلوب جهت افزايش عملكرد كمي و كيفي و كارآيي مصرف آب گرديد كه مي توان با جايگزيني نانوكودها به جاي كودهاي شيميايي در راستاي كشاورزي پايدار و حفظ محيط زيست گام برداشت.

In order to evaluate of nano-fertilizer and different irrigation regimes effects on yield and components yield and water use efficiency in Dill (Anethum graveolens L.), an experimental was conducted as factorial based on completely randomized design with three replications during 2015 at agriculture greenhouse of Payame Noor university. Treatments were irrigation interval with five levels (5, 7, 9, 11 and 13 days) and iron nano-fertilizer in two levels (no fertilizer and iron nano-fertilizer amount of four liters per hectare with irrigation water), respectively. Analysis of variance showed that the effect of the simple effects of iron nano-fertilizer and irrigation levels on yield, yield components and water use economic and environmental efficiency was significant. Mean comparison showed using iron nano-fertilizer can improve yield and components yield and water use economic and environmental efficiency in dill. The highest and lowest seed yield and components yield (such as 1000-seed weight, seeds per plant, number of node and number of branches) were achieved by irrigation interval five and 13 days. By increasing irrigation interval and applying drought stress, traits of quantitative yield (biomass yield and seed yield) and qualitative yield (essential oil yield) were significantly reduced. According to the results of research, application iron nano-fertilizer and irrigation interval seven days in dill led to created favorable conditions for increasing quantity and quality yield and water use efficiency. It can be replaced with nano fertilizers instead of chemical fertilizers that it was leading to sustainable agriculture and environmental protection.