تحليل عوامل تبيين‌كننده اقدامات مرتبط با مديريت پايدار منابع آب كشاورزي مورد مطالعه: شهرستان كميجان

Analysis of Explaining Factors of Actions Related to Sustainable Management of Agricultural Water Resources (Case Study: Komijan County)

هدف اين تحقيق توصيفي- پيمايشي تحليل عوامل تبيين كننده اقدامات مرتبط با مديريت پايدار منابع آب كشاورزي و عوامل موثر بر ميزان به كارگيري آن بود. جامعه آماري اين تحقيق را 5100 نفر از تمامي سرپرستان خانوارهاي كشاورزي در سطح مناطق روستايي شهرستان كميجان تشكيل دادند كه بر اساس جدول بارتلت،تعداد 300 نفر از آن ها از طريق روش نمونه گيري چند مرحله اي براي انجام تحقيق انتخاب شدند. براي گردآوري داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گرديد. روايي محتوايي پرسشنامه با نظر پانلي از متخصصان و كارشناسان تاييد شد. براي تعيين پايايي ابزار تحقيق پيش آزمون انجام گرفت كه مقدار آلفاي كرونباخ محاسبه شده براي هر يك از مقياس هاي اصلي پرسشنامه در حد مناسب (بالاي 75/0) بود. نتايج تحقيق نشان داد كه پنج عامل مديريتي، زراعي، فني، كنترلي و نگهداري و بازسازي، در حدود 83/69 درصد از واريانس اقدامات مرتبط با مديريت پايدار منابع آب كشاورزي را تبيين كردند. همچنين، نتايج تحليل عاملي حاكي از آن بود كه در مجموع 91/68 درصد از كل واريانس عوامل موثر بر مديريت پايدار منابع آب كشاورزي را چهار عامل دانشي- حمايتي، ترويجي، مشاركتي- تعاملي و استفاده از وسايل ارتباط جمعي تبيين كردند.

The purpose of this descriptive- survey research was analysis of explaining factors of actions related to sustainable management of water resources and the factors affecting it. The statistical population of the research consisted of 5100 agricultural heads of household in the rural areas of the Komijan County, which a sample size of 300 was selected using multiple stage sampling technique. Data collected using research-made questionnaire. Content validity of the questionnaire was confirmed by a panel of experts. A pilot study was conducted to establish the reliability of the instrument. The Cronbach alpha's coefficient for main scales of the questionnaire was at an appropriate level (higher than 0.75). The results showed that five factors of management, farming, technical, control and maintenance and restoration explained about 69.83 percent of variances of actions related to sustainable management of agricultural water resources. Also, the results revealed that 68.91 percent of variances of factors affecting the sustainable management of agricultural water resources were explained by four factors, including knowledge- supportive, extension, participatory- interactional and the use of mass media.