مكان‌يابي احداث پارك جنگلي با رويكرد تصميم‌گيري چندمعياره در منطقة دره شهداي اروميه

Site selection for forest park using multi-criteria decision approach in the Darreh Shohada region, Urmia

در اين پژوهش از فرآيند تحليل شبكه‌اي به­‌منظور تعيين اهميت معيارها و شاخص ­هاي تأثيرگذار بر مكان­ يابي و انتخاب منطقة مناسب براي توسعه پارك جنگلي استفاده شد. براي رسيدن به اين هدف، معيارهاي كمي مشخص شد و براي وزن­دهي معيارهاي كيفي نيز از روش مقايسات زوجي استفاده شد. با توجه به شاخص­هاي الزامي براي توسعه پارك جنگلي، شش ناحيه به‌عنوان گزينه‌هاي مدل تصميم‌گيري انتخاب شدند. در نهايت براي انتخاب مكان مناسب، معيارهاي كمي و كيفي به كمك روش تحليل شبكه‌اي (ANP) تركيب شده و وزن گزينه‌ها مشخص شد. نتايج مرحله وزن­دهي معيارهاي مهم براي انتخاب مكان مناسب پارك جنگلي نشان داد كه از ميان هفت معيار انتخاب‌شده، معيار منابع آبي با وزن 42/0 داراي اهميت بالايي است. پس ‌از آن معيارهاي اقليم، سيماي سرزمين و معيار گياهي- جانوري به­ترتيب در اولويت‌هاي بعدي قرار داشتند. در مورد زيرمعيارهاي مربوط به اقليم، متوسط بارندگي با وزن 50/0 بيشترين وزن را داشت. زيرمعيار فاصله منابع آبي با وزن 48/0 مهم‌ترين زيرمعيار مربوط به منابع آبي بود. تنوع پوشش جنگلي با وزن 52/0 مهم‌ترين زيرمعيار مربوط به معيار گياهي- جانوري تعيين شد. مهم‌ترين زيرمعيار مربوط به معيارهاي اجتماعي- فرهنگي، امنيت با وزن 56/0 بود. نتايج اولويت‌بندي گزينه‌ها نشان داد ناحيه نيژدره با وزن 30/0 مناسب­ترين مكان براي احداث پارك جنگلي است.

In this study, network analysis process was used for appointing importance of effective criteria and indices on locating and suitable site selection for forest park development. For this purpose, quantitative criteria was determined, and qualitative ones weighted using paired comparison. Regarding to the most important criteria or indicator of choosing the location of forest park, six regions were identified as options for decision making model. Finally, for selecting suitable site, qualitative and quantitative factors were combined using analytical network process (ANP) and the weight of options were identified. The results of important criteria weighing process for selecting suitable forest park location showed that amongst 7 selected main criteria, water resources criterion with the weight of 0.42 is the most important and climate, landscape and plant-animal criteria were placed in next priorities respectively. In case of sub-criteria of climate, Average of rainfall with weight of 0.5 had the highest weight. Distance of water resources sub-criteria with weight of 0.48 was the most important one for water criteria. The variety of forest covering with the weight of 0.52 was the most important sub-criteria of plant-animal criterion. The most important sub-criteria related to socio–cultural criterion was security by weight of 0.56. The results of options prioritization showed that the “Nizh–Darreh region with weight of 0.3 should be considered as the best place for forest park.