بررسي ويژگي‌هاي كمي و ويژگي‌هاي خاك توده‌هاي ارس (Juniperus excelsa M.Bieb) در طارم زنجان

Investigation on quantitative characteristic and soil properties of Juniperus excelsa M.Bieb stands in Tarom Zanjan

هدف از پژوهش حاضر بررسي وضعيت كمي توده ­هاي ارس با هدف شناسايي عوامل مؤثر بر رشد و استقرار بهينه اين گونه است. به اين منظور عرصه ­اي به مساحت 200 هكتار در شهرستان طارم استان زنجان انتخاب­ شد. نمونه­ برداري منظم تصادفي ­ به تعداد 40 قطعه 1000 متر­مربعي انجام شد. در داخل قطعه ­هاي نمونه مشخصات قطر يقه، قطر نيمه تاج، ارتفاع، تاج­پوشش، تراكم و زادآوري اندازه­گيري ­شد. در هر قطعه­ نمونه يك نمونه خاك براي بررسي ويژگي­­هاي خاك برداشت ­شد. نتايج آزمون تجزيه واريانس نشان ­داد كه بين تعداد در هكتار، ارتفاع، درصد تاج­ پوشش و زادآوري در طبقات مختلف شيب، و بين تعداد درخت ­در هكتار در طبقه­ هاي جهت دامنه و بين تعداد درخت ­در هكتار و درصد تاج ­پوشش در طبقات ارتفاع از سطح دريا اختلاف معني­دار در سطح احتمال 95 درصد وجود دارد. نتايج آزمون همبستگي نشان­ داد كه بين هدايت الكتريكي خاك با تعداد در هكتار درختان همبستگي مثبت معني ­داري وجود دارد. اسيديته گل اشباع با تعداد در هكتار و زادآوري همبستگي مثبت معني­دار دارد. درصد نيتروژن خاك با تعداد در هكتار، درصد تاج ­پوشش و زادآوري همبستگي مثبت معني­ دار دارد. درصد كربن آلي خاك با تعداد در هكتار، قطر نيمه تاج و درصد تاج­پوشش همبستگي مثبت معني ­دار دارد. فسفر و پتاسيم قابل­ جذب خاك با قطر نيمه تاج همبستگي مثبت معني­دار دارند. درصد شن خاك با زادآوري همبستگي منفي معني­دار دارد.

The aim of this study was to survey of quantitative situation of Juniperus stands for identifying affecting factors on growth and optimal establishment of this species. For this purpose, an area with 200 ha in Tarom, Zanjan province was selected. Random-systematic sampling was performed with 40 plots, each 1000 meter square area. In sample plots, collar diameter, the diameter of a half-crown, height, canopy, density and regeneration were measured. In each sample, a soil sample was taken to investigate soil characteristics. Analysis of variance results showed that there were significant deference in number/ha, height, canopy percent and regeneration between slope classes, in number trees/ha between aspect classes, in number trees/ha and canopy percent between elevation classes in 95% probability level. The correlation test results showed that between EC with number/ha was positive correlation. Soil acid saturation had positive correlation with the number/ha and regeneration. Nitrogen percent of the soil had positive correlation with the number/ha, percent of canopy cover and regeneration. Soil organic carbon percent had positive correlation with the number/ha, the diameter of the half crown and percent of canopy cover. P and K had positive correlation with diameter of half-crown. The percentage of sand had negative correlation with regeneration