تأثير شيوه گزينشي بر تغييرات برخي شاخص‌هاي ميكروبيولوژيكي خاك توده راش آميخته جنگل‌هاي هيركاني

Effect of selection system on variability of some soil microbiological parameters in mixed beech stand of Hyrcanian forests

اين پژوهش با هدف ارزيابي تأثير اجراي شيوة گزينشي بر شاخص­ هاي ميكروبيولوژي خاك و تعيين عوامل مؤثر بر آنها در بخشي از جنگل‌هاي معتدله شمال انجام شد. به اين منظور، 18 قطعه‌نمونه­ به ابعاد 3×3 متر در روشنه ­هايي به مساحت حدود 400 مترمربع و همين تعداد قطعه‌نمونه در زير تاج‌پوشش در دو پارسل شاهد و مديريت ­شده به شيوة گزينشي با تركيب گونه ­اي راش آميخته (راش-ممرز) در نظر گرفته شد و تغييرهاي برخي از ويژگي­هاي فيزيكي، شيميايي و زيستي خاك در عمق 10 سانتي‌متر مورد بررسي قرار گرفت. ميانگين تنفس خاك در زير تاج­ پوشش (64/0± 30/3 ميكرومول در متر­مربع در ثانيه) نسبت به روشنه (62/0± 50/2 ميكرومول در مترمربع در ثانيه) افزايش معني­دار داشت، درحالي‌كه اختلاف معني­دار در مقدار كربن آلي خاك روشنه و زير تاج‌پوشش مشاهده نشد. افزايش رطوبت و دماي خاك منجر به افزايش معنيدار تنفس ميكروبي، كربن زيتوده ميكروبي و سهم ميكروبي در روشنه­ ها نسبت به زير تاج‌پوشش شد كه بيانگر تأثير آشفتگي بر ويژگي­هاي موردبررسي است. اين در حالي است كه مديريت به شيوة گزينشي تأثير معنيداري بر مشخصه­ هاي فوق نداشت كه مي­تواند حاكي از تشابه عملكرد اكوسيستم در اين دو توده ­باشد.

The goal of study is to explore the impact of selection system on the variability of microbiological indices and characterization of their influencing factors in mixed beech stand of northern temperate forest. For this purpose, 18 sample plots were selected in the control and managed compartments of mixed beech (Fagus orientalis- Carpinus betulus). The plot size was 3×3 m within a gap area about 400 square meters. We measured some physical, chemical and biological soil properties in the depth of 10 cm. The soil respiration (average ± standard deviation) in understory (3.30±0.64 µmol.m2.s-1) was significantly greater than canopy gaps (2.50±0.62 µmol.m2.s-1) while soil organic carbon wasn't significantly different. We found that microbial respiration, microbial biomass carbon and microbial quotient were significant higher at increasing soil moisture and temperature in canopy gaps than understory, which reflected disturbance of canopy gap could change soil characteristics. Whereas, selection system as Silvicultural practices has no significant effect on above mentioned characteristics that could indicate similarities of ecosystems function between the two stands.