بررسي نظريه ناظر آرماني در فرا اخلاق

نظريه هاي ناظر آرماني تئوري هايي فرااخلاقي اند كه با رويكردي معنا شناختي شكل گرفته اند. اين نظريه ها حقائق اخلاقي را اموري كاملا طبيعي و قابل تجربه تلقي مي كنند كه بايد بر اساس پسند/ ناپسند ناظران آرماني فرضي تحليل شوند. بر اين اساس، مثلاً گزاره ي اخلاقي«x خوب است.» را بايد معادل و هم معني «ناظران آرماني به xتمايل دارند.» دانست كه دقيقاً مي توانند جايگزين هم قرار گيرند. بر مبناي اين تحليل معناشناختي، اولاً ديدگاه هاي ناظران آرماني، حقائق اخلاقي را مي سازند و ثانياً ملاك صدق و كذب قضاوت هاي اخلاقي ما قرار خواهند گرفت. بنابراين براساس اين تحليل، انسان ها در هر موقعيت اخلاقي براي دستيابي به داوري صحيح ، بايد خود را در يك پروسه ي تخيلي قرار دهند و در طي آن بينديشد كه اگر ناظراني با ويژگي هايي ايده آل وجود داشتند، در آن موقعيت به چه چيزي تمايل داشتند و چه چيزي را نمي پسنديدند. به همين علت تئوري پردازان اين نظريه تلاش كرده اند اين ناظران را با صفاتي فرشته گونه، شخصيت پردازي كنند؛ تا از اين طريق، قضاوت هاي آنان را از خطاهاي عاديِ انساني مصون دارند. اما تاكيد اين تئوري پردازان براين است كه اين صفات بايد كاملاً نا اخلاقي باشند تا نظريه آنها دوري و خود متناقض نگردد. بنابراين در اين نظريه ها، اخلاق تنها بر اساس واقعيت هاي نا اخلاقي شكل گرفته و وجود هرگونه اصل و ارزش اخلاقي كه اين ناظران ملزم باشند بر اساس آن داوري اخلاقي كنند، مورد نفي قرار مي گيرد. بر اين اساس حقائق اخلاقي (خوب/بد و درست/نادرست) از حقائق نا اخلاقيِ صرف استنتاج خواهند شد. ما بر آنيم كه در اين نوشتار به بررسي و باز خواني دقيق اين نظريه بپردازيم.