بررسي رويش قطري بلوط ايراني و ارتباط آن با مشخصه‌هاي اقليمي 29 سال اخير در جنگل‌هاي زاگرس مياني (بررسي موردي: جنگل‌هاي سامان عرفي سراب كارزان ايلام)

Studying the diameter growth of Persian oak and its relationship with climatic parameters in Zagros forests (Case study: Sarab-Karzan forests of Ilam)

هدف از اين پژوهش، بررسي تأثير مشخصه ­هاي اقليمي بر مقدار رويش قطري درختان بلوط ايراني در جنگل­هاي سامان عرفي سراب كارزان در استان ايلام است. در اين بررسي از اطلاعات اقليمي در بازة 29 ساله (93-1365) ايستگاه هواشناسي ايلام استفاده­ شد و ميانگين برخي از مشخصه­ هاي ماهانه استخراج شد. براي بررسي رويش قطري درختان تعداد 15 درخت با قطر بين 20 تا 25 سانتي­متر انتخاب و با متة سال­سنج نمونة رويشي به طول 10 سانتي­متر در جهت شمالي درخت گرفته شد. سپس نمونه­ ها به ­وسيلة سمبادة زبر و نرم صيقل داده شد و با استفاده از ميكروسكوپ مدل 1001 رويش قطري درختان اندازه­گيري شد. براي بررسي همبستگي بين رويش قطري و مشخصه­ هاي اقليمي از همبستگي پيرسون استفاده شد. از آزمون تي مستقل براي بررسي معني­ دار بودن روابط همبستگي استفاده شد. نتايج پژوهش نشان داد كه ميانگين رويش قطري درختان در طول دوره 29 سال، 44/2 ميلي­متر است. همچنين بيش­ترين همبستگي بين رويش قطري و رطوبت نسبي در ماه­هاي شهريور (با ضريب 558/0) و تير (با ضريب پيرسون 501/0) مشاهده شد كه در سطح 99 درصد معني­ دار بود. درمجموع بين رويش قطري درختان با بارندگي و دما به­ترتيب در تيرماه (با ضريب 354/0) و ماه­هاي ارديبهشت (با ضريب 273/0) همبستگي بيشتري وجود دارد.

The aim of this study is to assess the effect of climatic parameters on diameter growth of Persian oak trees in Sarab-Karzan forests of Ilam. Climatic data of a 29-year period (1987-2014) was obtained from synoptic weather station of Ilam to extract some mean monthly parameters. For investigation of tree diameter growth, 15 individuals with diameter 20 to 25 cm were chosen and core samples were taken from north side of trees using increment borer. They were polishd with corse and soft sandpapers and dimater growth was measured using microscope model 1001. Pearson correlation was used to investigate the correlation between diameter growth and climate parameters. Independent sample t-test was conducted to evaluate the significance of the correlations. The results showed that mean diameter growth of trees was 2.44 mm over the 29-year period. The highest correlation was observed between diameter growth and relative humidity in July (Pearson coefficient of 0.501) and September (0.558) (P≤ 0.01). In general, higher correlations were observed between diameter growth with rainfall in May (0.273) and temperature in July (0.354).