تأثير آموزش مهارت هاي مديريت استرس بر استرس ادراك شده و تاب آوري زنان مبتلا به بيماري مولتيپل اسكلروزيس

The Effectiveness of Stress Management Skills Training on Perceived Stress and Resiliency of Women with Multiple Sclerosis

زمينه و هدف: گروهي از صاحب نظران استرس را بيماري شايع قرن نام گذاري كرده اند. اثرات استرس بر سلامت بيماران به توانايي مقابله آنها بستگي دارد و تاب آوري به عنوان عاملي در سازگاري موفق با تغييرات مطرح شده است. هدف اين از انجام اين پژوهش تعيين اثربخشي آموزش مهارت هاي مديريت استرس بر ميزان استرس ادراك شده و تاب آوري زنان مبتلا به بيماري مولتيپل اسكلروزيس بود. روش كار: پژوهش حاضر از نوع طرح هاي آزمايشي با پيش آزمون- پس آزمون و گروه شاهد است. جهت انتخاب نمونه، در سال 1394 از بين زنان مراجعه كننده به انجمن ام اس شهر كرمانشاه تعداد 45 زن مبتلا در دسترس و بصورت تصادفي انتخاب و در دو گروه مورد و شاهد ( 23 نفر مورد و 22 نفر شاهد) گمارش شدند. از پرسشنامه استرس ادراك شده كوهن و همكاران و پرسشنامه تاب آوري كونور و ديويدسون در اين پژوهش به عنوان ابزار استفاده گرديد. تحليل داده ها توسط آزمون هاي ميانگين، انحراف معيار و تحليل كوواريانس با استفاده از spss21 انجام گرفت يافته ها: يافته ها نشان داد ميانگين و انحراف معيار هر يك از متغيرهاي آزمودني هاي گروه مورد در پيش آزمون استرس ادراك شده و تاب آوري به ترتيب 7/17 ±29/78 و 20/38±60/47 و در گروه شاهد 6/18±32/54 و 15/02±65/50 بود 20 كاهش و تاب آوري به /26±3/ در پس آزمون ميانگين و انحراف معيار استرس ادراك شده گروه مورد به 3/44±20/26 كاهش و تاب آوري به 6/72±8/68 افزايش يافت ميانگين و انحراف معيار استرس ادراك شده و تاب آوري در پس آزمون گروه شاهد 5/41±33/36 و 13/61± 67/18 بود. همچنين مقدار F براي استرس ادراك شده 16/6 و براي تاب آوري 10/168به دست آمد كه اين تفاوت در دو گروه در سطح 001/p<0 معنادار بود نتيجه گيري: با توجه به نتايج به دست آمده مبني بر اثربخش بودن آموزش مهارت هاي مديريت استرس بر استرس ادراك شده و تاب آوري، پژوهش حاضر مي تواند در رسيدن به يك راه حل مؤثر براي كاهش استرس ادراك شده و نيز افزايش تاب آوري و به طور كلي بهبود وضعيت رواني بيماران مبتلا به مولتيپل اسكلروزيس راهگشا باشد.

Background & objectives: A group of experts have named the stress as the common disease of the current century. Effect of stress on individuals’ health, depends on their ability to cope. Resiliency is a coping strategy which is useful in facing with stressful situations. The aim of this study was to evaluate the effectiveness of stress management skills on perceived stress and resilience of patients with multiple sclerosis. Methods: This is an experimental study with pretest-posttest design and the control group. A convenient sample including 45 patients from Kermanshah Multiple sclerosis Association (23 experimental group, 22 control group) was participated in the study. Data analysis was done descriptive statistics and Covariance in SPSS v.21. Results: According to the results, mean and standard division in pre-test for perceived stress was 29.78±7.17 and for resiliency was 60.47±20.38; and in the control group mean perceived stress was 32.54± 6.18 and resiliency was 65.50±15.02 respectively which did not changed significantly at posttest. However, in post-test the mean and standard division decreased to 33.36±5.41 and for resiliency it increased to 67.13±13.61 (p<0.001). However the amount of F for perceived stress was 6.61 whereas for resiliency was 168.10. these are significant for both group (p<0.001). Conclusion: According to the effectiveness of stress management skills on perceived stress and resiliency, it can be considered as an effective solution to reduce perceived stress and increase resiliency and generally improve the mental state of multiple sclerosis patients.