مقايسه تأثير دو روش آموزش بيمارمحور و خانواده محور (مبتني بر الگوي توانمندسازي) بر شاخص هاي آزمايشگاهي بيماران ديابتي نوع دو

زمينه و هدف: با توجه به نقش بسيار مهم خانواده بيماران مبتلا به ديابت در مديريت وكنترل مطلوب بيماري، مطالعه حاضر با هدف مقايسه تأثير دو روش آموزش بيمارمحور و خانواده محور (مبتني بر الگوي توانمندسازي) بر شاخص هاي آزمايشگاهي بيماران ديابتي نوع دو صورت پذيرفت. روش بررسي: اين پژوهش يك مطالعه نيمه تجربي و كاربردي بود كه طي آن 147 بيمار مبتلا به ديابت نوع 2 از طريق تخصيص تصادفي ساده به سه گروه كنترل (A)، مداخله بيمارمحور (B) و مداخله خانواده محور (C) تقسيم شدند. قبل از شروع مداخله و سه ماه پس از آن، آزمايش قند خون ناشتا و غيرناشتا، كلسترول، تري گليسريد، ليپوپروتئين با چگالي بالا و پايين بعنوان شاخص هاي آزمايشگاهي از بيماران اخذ گرديد. مداخله به صورت آموزش بيمارمحور در گروهB و به صورت خانواده محور در گروه C به اجرا در آمد و گروه كنترل آموزشهاي روتين مركز را دريافت نمودند. براي تجزيه تحليل داده ها از نرم افزار آماري Spss v.19 و آزمونهاي كاي دو و آنووآ استفاده شد. يافته ها: تفاوت معناداري در متغيرهاي دموگرافيك و شاخص هاي آزمايشگاهي در ميان هر سه گروه قبل از مداخله مشاهده نشد (05/0p>) اما بين تمامي اين شاخص ها بعد از مداخله اختلاف معني دار وجود داشت (001/0p<). بين ميزان تمامي شاخص هاي مذكور در دو گروه B و C با گروه كنترل نيز تفاوت معني دار بود (05/0p<). هرچند بين دو گروه B و C تفاوت معني دار در هيچكدام از شاخص ها مشاهده نشد اما بررسي ضريب تغييرات نشان دهنده كاهش اين شاخص ها به ميزان بيشتر بعد از مداخله، در گروه C نسبت به گروه B بود. نتيجه گيري: با توجه به اختلاف قابل توجه در نتايج روش سنتي با رويكردهاي توانمندسازي و همچنين نقش مهم خانواده در مديريت و كنترل بيماري ديابت، استفاده از اين الگوي آموزشي با در نظر گرفتن خانواده جهت دستيابي به كنترل مطلوب بيماري توصيه مي شود.