بررسي تأثير مراقبت خانواد همحور بر بار مراقبتي مراقبان خانوادگي بيماران مبتلا به صرع

The effect of family-centered care on the family caregivers' burden of patients with epilepsy

زمينه و هدف: مراقبت از بيماران مبتلا به صرع، مراقبان خانوادگي آنان را با چالش‌هاي متعددي روبه‌رو مي‌سازد. اجراي مداخلات خانواده‌محور مي‌تواند به تسهيل فرايند مراقبتي مراقبان و افزايش كيفيت مراقبت از بيماران منجر شود. اين پژوهش با هدف بررسي تأثير برنامه مراقبتي خانواده‌محور بر بار مراقبتي مراقبان خانوادگي بيماران مبتلا به صرع اجرا شد. روش بررسي: اين مطالعه از نوع كار‌آزمايي باليني است كه در سال 1395 در دو مركز آموزشي درماني آيت‌‌الله كاشاني و هاجر شهركرد به مدت 7 ماه انجام شد. نمونه‌ها به روش نمونه‌گيري آسان انتخاب شدند و به روش تخصيص تصادفي در دو گروه مداخله (50 نفر) و كنترل (50 نفر) قرار گرفتند. براي گروه مداخله برنامه مراقبتي خانواده‌محور در چهار گام تهديد درك‌شده، خودكارآمدي، عزت نفس و ارزشيابي، از طريق آموزش، حمايت، حل مسئله و بحث گروهي طي 4 جلسه اجرا شد. داده‌ها با استفاده از نسخه‌هاي فارسي ابزار سنجش بار مراقبتي زاريت در دو گروه مداخله و كنترل در سه مرحله قبل، بلافاصله بعد و دو ماه بعد از مداخله جمع‌آوري شد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌هاي آمار توصيفي و تحليلي تي‌مستقل و آناليز واريانس با مشاهدات تكراري در نرم‌افزارSPSS تجزيه ‌و تحليل شد. يافته ها: ميانگين نمره بار مراقبتي در دو گروه آزمون و كنترل قبل از مداخله به ترتيب 24/37، 34 بود (0/179>P). ميانگين بار مراقبتي در دو گروه آزمون و كنترل بلافاصله بعد از مداخله به ترتيب 36/21، 7/28 و دو ماه بعد از مداخله 78/15، 92/27 بود كه نشان‌دهنده كاهش معنادار بار مراقبتي در گروه آزمون است (P<0/001). نتيجه گيري: نتايج نشان داد برنامه ساده و كم‌هزينه و با قابليت اجرايي مراقبت خانواده‌محور سبب كاهش مؤثر بار مراقبتي مراقبان بيماران صرعي شده است كه مي‌تواند در ايفاي نقش هرچه بهتر مراقبان خانوادگي با حداقل فشارهاي جسمي و رواني كمك بسزايي داشته باشد.

Background and Aims Caring for patients with epilepsy, creates many challenges for their family caregivers. The implementation of family-based interventions can facilitate the caring duty of caregivers and increase the quality of care for patients. This study aimed to investigate the effect of family-based care program on care burden in family caregivers of patients with epilepsy. Methods This clinical trial study was conducted in Ayatollah Kashani and Hajar hospitals in Shahrekord City, Iran for 7 months in 2016. Samples were selected by convenience sampling method and randomly assigned in the intervention (n=50) and control (n=50) groups. For the intervention group, a family-centered care program was implemented including self-efficacy, self-esteem and evaluation, through education, support, problem solving and group discussion during four sessions. Data were collected by using Persian version of Zarit's burden of care scale from the intervention and control groups in three stages; before, immediately, and two months after the intervention. Data were analyzed by descriptive and analytical t-test and ANOVA with repeated measurement in the SPSS. Results The mean score of burden of care in the intervention and control groups were 37.42 and 34, respectively before the intervention (P<0.179). The mean score of care burden in the intervention and control groups immediately after the intervention was 21.36 and 28.7 , respectively and two months after the intervention was 15.78 and 27.92 respectively. Conclusion The results showed that a simple, low-cost and feasibility program of family-based care has significantly reduced the care burden of caregivers of epilepsy patients. This family centered program can help to play a better role for family caregivers with physical and psychological stress.