نگرش پزشكان، پرستاران وپيراپزشكان در زمينه شايع‌ترين خطاهاي پزشكي در بيمارستان‌هاي استان چهارمحال و بختياري

Attitude of Physicians, Nurses and Paramedical Staff About the Most Common Medical Errors in Hospitals in Chaharmahal and Bakhtiari Province

زمينه و هدف خطاهاي دارويي از جمله خطاهاي غير‌قابل‌بخشش انساني است و نبود مطالعات آماري كشوري، بومي‌شناسي و سرباز‌زدن از گزارش خطاهاي دارويي، از جمله چالش‌هاي فرا‌روي اين حوزه است و شناسايي آن‌ها براي ارائه راهكارهاي مقابله با ايجاد يا بروز مجدد، ضروري است. هدف از انجام اين مطالعه، نظرسنجي ازكادر پرستاري، پزشكي و پيراپزشكي در بيمارستان‌هاي استان چهارمحال و بختياري درباره علل و عوامل موجد خطاهاي دارويي بود. روش بررسي در اين مطالعه توصيفي‌تحليلي 91 نفر كادر پزشكي، پرستاري و پيراپزشكي شركت‌ كردند و در كارگاه دو‌روزه خطاهاي دارويي كه در ارديبهشت 1396 برگزار شد به صورت تصادفي، به 8 گروه 10‌نفري و يك گروه 11نفري تقسيم شدند و از آن‌ها خواسته شد، خطاهاي دارويي را ليست كنند. سپس در قالب پرسش‌نامه ليكرت 5‌گزينه‌اي كه روايي و پايايي آن تأييد شده بود، خطاها درج شد و در اختيار افراد قرارگرفت. داده‌ها با نسخه 16 نرم‌افزار SPSS آناليز شد. يافته ها فراواني خطاهاي بدخطي (83/3 درصد)، بدخلقي (65/9 درصد)، خستگي بيش از حد پزشك (56/8 درصد)، ناآشنايي نيرو‌هاي جديد با شرايط نگهداري دارو (59/3 درصد)، محاسبات دارويي (58/2 درصد)، تجويز دارو (55/6 درصد)، تطابق‌نداشتن آموخته‌هاي فارماكولوژي با شرح وظايف دارويي (58/1 درصد)، اشراف‌نداشتن داروساز به مطالب علمي (58 درصد)، دسترسي به داروساز در سه شيفت (52/5 درصد)، راند دارويي (59/8 درصد)، تشابه شكل ظاهري داروها (56/8 درصد) و خطاهاي همراه بيمار (79/3 درصد) اهميت زياد و بسيار زياد معني‌داري داشت و در هر بخش فراواني و علل وقوع خطاهاي دارويي، متفاوت بود (P<0/05). نتيجه گيري شناخت عوامل موجد خطاهاي دارويي در هر بخش و بيمارستان، آموزش مداوم پرستار، پزشك و داروساز بيمارستاني مي‌تواند در جلوگيري از وقوع خطاهاي دارويي كمك‌كننده باشد.

Background and Aims Drug error is one of the unforgivable human errors. Challenges such as lack of national statistics and refuse of drug errors report are more important and its recognition is a must. The aim of this study was to evaluate nurses, pharmacologists, and doctors’ attitude toward medication errors, including factors that may contribute to errors, barriers to reporting them, and possible preventive measures. Methods In this descriptive analytic study in December 2017, a survey was conducted of 91 Nurses, pharmacologists, doctors working on medical wards at an educational hospital in Chaharmahal and Bakhtiari Province in Iran. The study data were collected by a self-report questionnaire. The obtained data were analyzed in SPSS V. 16. Results The commonest identified causes of medication errors were doctors’ illegible handwriting, nurses’ tiredness, and distraction or interruption while administering the prescribed drugs. According to the study participants, the most important reasons for not reporting errors were the administration system and fear of being blamed. Conclusion The introduction of hospital policies and implementing structured protocols on drug administration may decrease medication errors. It is also helpful to start preventive strategies such as holding regular education sessions in pharmacology and numeracy.