تفاوت‌هاي اقتصادي - اجتماعي مرتبط با سن ازدواج زنان در ايران: مطالعه‌ي تطبيقي دختران جوان در آستانه‌ي ازدواج و زنان همسردار 49-15 ساله

Socioeconomic Differential of Female Age at Marriage in Iran: Comparative Study of Female Youth at Marriageable Age and Female Married 15-49 Years Old

در دهه‌ هاي اخير، سن ازدواج زنان در ايران بالا رفته و در فاصله­ ي سال­هاي 1355 تا 1395 از متوسط سني 19/7 به حدود 23/0 سال افزايش يافته است. مقاله­ ي حاضر، برخي از عوامل تعيين‌كننده ­ي سن ازدواج زنان در ايران را بررسي مي­كند. در اين تحقيق، از داده‌هاي ثانويه­ اي استفاده شده است كه در سال 1393 در بين نمونه‌اي از دختران جوان در آستانه­ ي ازدواج و همچنين زنان همسردار 49-15 ساله (هركدام به تعداد 6500 نفر) جمع‌آوري شده است. يافته­ ها بيانگر آن است كه بر حسب مهم‌ترين متغيرهاي اقتصادي - اجتماعي بررسي­ شده در مطالعه، سن ازدواج زنان الگوي رابطه­ ي J­شكل (و در مواردي متمايل به Uشكل) را نشان مي‌دهد. به‌ طوري‌كه، زناني كه پايين­ترين موقعيت اقتصادي و اجتماعي را دارند، به­ طور متوسط در سنين بالاتري ازدواج مي­كنند. سپس، ميانگين سن ازدواج زنان در سطوح متوسط موقعيت اقتصادي-اجتماعي به كمترين مقدار خود مي‌رسد و دوباره براي زناني كه بالاترين موقعيت اقتصادي-اجتماعي را دارند، به بيشترين مقدار خود مي‌رسد. يافته‌ها نشان مي­دهد، اجراي سياست­هايي كه بتواند به كاهش نابرابري‌هاي اقتصادي-اجتماعي و افزايش سطح عدالت اجتماعي كمك كند، مي­تواند شرايط ازدواج را در ايران تسهيل كند.

In recent decades, female age at first marriage in Iran has postponed considerably and the average age at marriage rose from 19.7 to 23.0 between 1976 to 2016. The present paper investigate determinants of the female age at first marriage in Iran. Secondary data come from a national cross-sectional survey carried out in 2014 among two representative sample of female used in the study: a). A sample of female youth in the verge of marriage, and b). a sample of married female 15-49 years old (with a sample size of 6500 respondents for each sub-sample). According to the findings age at marriage show a J-shaped pattern (and in some cases, near to U-shaped pattern) by the most important socioeconomic variables under the study. Therefore, those female with the lowest social and economic position based on the most socioeconomic variables examined here (such as education, income, employment status, level of provincial economic development and…), married at later ages on average. Afterwards, female age at marriage decline to the lowest values at the middle socioeconomic position and again raise to its highest values for respondents with highest socioeconomic position. The main message of our results is that those policies which could help to reduce socioeconomic inequalities and increase level of social justice, will able to facilitate marriage condition in Iran.