بررسي و آسيب‌شناسي ترجمۀ حرف تعريف (ال) در قرآن كريم

The Pathology of the Translation of the Definite Article al- in the Holy Quran

مقولۀ تعريف به (الف و لام) يكي از مباحث مهم بلاغي قرآن در موضوع علم معاني است و دقت و توجه لازم نداشتن در ترجمه حرف مدّ نظر سبب تغيير معنا و مراد واقعي كلام الهي و برداشت ناصحيح از آيات الهي مي‌شود. باتوجه به دقت لازم نداشتن مترجمان، در نمونه‌هاي متعددي ضرورت بازنگري و آسيب-شناسي ترجمۀ قرآن لازم به نظر مي‌رسد. در اين تحقيق از روش توصيفي‌تحليلي استفاده شده است. در اين روش محقق ابتدا در بررسي‌اي اجمالي از همۀ آيات قرآن ‌كريم چند نمونه از آياتي كه معناي (الف و لام) موجود در يك كلمه آن آيه، تأثير به‌سزايي در تنوع برداشت از مفهوم آن آيات داشته را شناسايي و ده‌ نمونه از ترجمه‌هاي مترجمان محترم را بررسي كرده است؛ ترجمه‌هايي كه جزء پركاربردترين ومتداول‌ترين ترجمه‌هاي دردسترس به زبان فارسي است. در اين بررسي مشخص شد، توجه به معناي (ال) در ترجمه‌هاي بررسي‌شده، بازتاب زيادي ندارد و ناگزير در برخي ترجمه‌هاي قرآن كريم نسبت به انتخاب نوع و ترجمۀ معناي (ال) بايد بازنگري جدي صورت پذيرد. واژۀ اسلام در آيۀ (19/آل عمران) و واژه‌هاي ذكر و أنثي در آيۀ (36/ آل‌عمران)، (وليس الذكر كالانثي) و (ال) موجود در كلمات خلق و امر در آيۀ (54/ اعراف) ازجملۀ نمونه‌هايي است كه در ترجمه الف ولام نسبت تأمل‌برانگيزي از ترجمه‌هاي متفاوت و بعضاً مخالف با آنچه در ميراث تفسيري و نحوي و بلاغي است را دارد. همچنين در اين بررسي در پايان تحليل هرآيه ترجمه‌اي پيشنهادي مبتني بر مستندات نحوي‌بلاغي و متكي به ميراث علمي و تفسيري ارائه شده است. روش گردآوري به‌صورت كتابخانه‌اي و با رويكرد توصيفي‌تحليلي است.

The definite article al- in Arabic, being syntactically and semantically equal to ‘the’ in English, is one of the most significant rhetoric issues of the Holy Quran within the subject of semantics. Grasping the meaning of al- properly is of great importance in translation, since carelessness or lack of necessary attention in translation will result in some changes to the original meaning or the true concept of the Word of God. Such a misunderstanding will eventually bring about wrong perception and interpretation of the Divine verses. Based on syntactic and rhetoric books, and comparing the true concept of al- in different verses, investigating different meanings of al- gains abundant significance. In other word, taking lack of translators’ enough attention in many observed cases into consideration, the necessity of reviewing translations and the pathology of such translations seem crucial. Using an analytic approach and taking advantages of the related literature review, the present study identifies some cases wherein the specific meanings of al-have noticeable impact on understanding and interpreting the Koranic verses. As such, eleven cases of the translations of the respected translators of the holy Quran are studied. Then, according to the commentary documents as well as semantic and syntactic evidences, the true type of al- is identified and thus the true translation based on the type of al- is presented. Unfortunately, with regard to our subject, most will