rēž- و nam- دو فعل غيرشخصي در زبان سغدي

nam- and rēž-, Two Sogdian Impersonal Verbs

فعل غيرشخصي فعلي است كه به صورت سوّم شخص مفرد صرف مي‌شود و فاعل منطقي آن حالت غير فاعلي دارد. اين گونه افعال غالباً در بر دارندة معاني تجارب فيزيكي، ذهني و ادراكي هستند كه بر فاعل منطقي حادث مي‌شوند و خارج از كنترل و ارادة او هستند. اين فاعل منطقي كه هميشه جاندار است تجربه‌گر ناميده مي‌شود. عنصر ديگري كه در جملات غيرشخصي ظاهر مي‌شود منشأ بروز واقعه يا تجربه است و حضور آن در جمله بستگي به معناي فعل دارد. در زبان سغدي در كنار برخي از افعال وجهيِ اين زبان كه با تعريف افعال غيرشخصي سازگارند دو فعل ديگر نيز صرف غيرشخصي دارند. اين دو فعل rēž- و nam- هستند. rēž- ظاهراً در تمامي نمونه‌هاي موجود و nam- تنها يك بار به صورت غيرشخصي صرف شده‌ است. بررسي و تحليل اين دو فعل موضوع اين نوشتار است.

The Impersonal verb is a verb which is always inflected in the third singular and its logical subject does not appear in the nominative case. These verbs often express physical or mental/cognitive experiences which the logical subject experiences without having any control on them. Thus the subject in these structures is called "experiencer". Another element which has a role in impersonal sentences is the source of the events, activities and experiences. It's presence in the sentence depends on the meaning of the verb. In Sogdian beside some of the modal verbs which are in accordance with the definition of impersonal verbs, there are two other verbs which are impersonal too. These are rēž- and nam-. As will be shown rēž- is appeared as an impersonal verb approximately in all the remaining evidences, but nam- has impersonal use just in one of it's evidences. In this article I will study and analyze these two verbs.