بررسي وضعيت افزايش ضريب بازيافت و ازدياد برداشت در ميادين نفتي ايران

بسياري از ميادين بزرگ كشور به نيمه دوم عمر توليدي خود رسيده‌اند و توليد طبيعي از آنها در معرض كاهش چشم‌گيري قرار گرفته است. ميانگين ضريب بازيافت از ميادين نفتي كشور حدود 24/5 درصد بوده كه در مقايسه با ميانگين 34 درصدي ضريب بازيافت جهاني فاصله زيادي را نشان مي‌دهد. اگرچه ضريب بازيافت از مخازن به ويژگي‌هاي سنگ و سيال هر مخزن بستگي دارد و به‌طور عام نمي‌توان مقايسه اصولي انجام داد، اما نگاهي به صنعت نفت و گاز جهاني نشان مي‌دهد ضريب بازيافت از اين ميادين، غالباً با روش‌هاي تخليه ثانويه و ثالثيه افزايش قابل‌توجهي داشته است. با وجود نزديك به 120 ميدان نفتي در كشور، فقدان اهتمام لازم براي افزايش ذخاير قابل استحصال و اجراي عمليات بهبود/ازدياد برداشت به يكي از چالش‌هاي اساسي صنعت نفت ايران تبديل شده است. پژوهش‌هاي انجام شده نشان مي‌دهد تزريق گاز غيرامتزاجي مناسب‌ترين راه‌حل براي برداشت ثانويه و نگهداشت فشار اغلب ميادين ايران است؛ اگرچه تزريق آب نيز به‌عنوان يكي ديگر از مهم‌ترين روش‌ها لازم است در مخازن خاص موردنياز اجرا گردد. پژوهش‌ها نشان داده است تزريق 200 ميليون متر مكعب روزانه گاز به مدت 15 سال سبب توليد 15 ميليارد بشكه نفت اضافي از ميدان خواهد شد؛ اگر حداقل 75 مترمكعب جايگزين يك بشكه نفت گردد. اين در حالي است كه در بدترين شرايط حداكثر 200 مترمكعب گاز موجب توليد يك بشكه نفت اضافي خواهد گرديد كه منجر به افزايش 5/47 ميليارد بشكه‌اي نفت قابل استحصال خواهد گرديد. با فرض قيمت نفت هر بشكه 50 دلار، عايدي كشور از اجراي اين برنامه ازدياد برداشت، حداقل 274 ميليارد دلار و در حالت بهينه 750 ميليارد دلار خواهد بود كه البته مطالعات دقيق براي هر مخزن مستلزم انجام مطالعات آزمايشگاهي و شبيه‌سازي است. مزاياي تزريق گاز علاوه بر ازدياد برداشت نفت موجب ذخيره‌سازي و برداشت بخش قابل‌ توجهي از آن در سال‌هاي آتي خواهد بود و حتي مي‌توان پس از تزريق گاز و توليد، آن را براي ساير مصارف خانگي، تجاري و صنعتي مورد استفاده قرار داد. از طرف ديگر، در سياست‌هاي كلي اقتصاد مقاومتي (بندهاي-14 و 15) به افزايش ظرفيت توليد نفت به‌منظور اثرگذاري بر بازارهاي بين‌المللي تأكيد ويژه‌اي شده است. نتيجه‌ي تقويت پروژ‌ه‌هاي ازدياد برداشت در ميادين كشور را مي‌توان در ابعاد مختلف افزايش توليد ناخالص داخلي، افزايش درآمدهاي نفتي، افزايش ظرفيت توليد نفت و حتي تقويت اثرگذاري بيشتر و مؤثر در بازارهاي جهاني نفت بررسي نمود.

فاقد چكيده مي باشد