ايزد رشن و جايگاه او در دين زرتشتي

Rashnu and his role in Zoroastrian religion

در پژوهش حاضر به بررسي زبانشناختي و كاركردي ايزد رشن در دين زرتشتي پرداخته شده است. رشن يا رشنو يكي از ايزدان زرتشتي است كه در متون فارسي ميانه نقش برجسته اي به عنوان يكي از سه ايزد داوري روان بر عهده دارد. رشنو در نوشته هاي پارسي ميانه به صورت رشن با صفت راست آمده است در اين مقاله ابتدا اشتقاق ريشه شناختي رشنو مورد بررسي قرار گرفته و در ادامه به كاركردهاي گوناگون اين ايزد و ساير ايزدان همكار او در اوستا و متون فارسي ميانه اشاره شده است. براي ارائه تصويري جامع تر از اين ايزد به كاركردهاي مشابه با رشن در سنت ودايي و عيلامي/ ايلامي نيز توجه شده و در پايان به نمونه هايي از كاربرد نام اين ايزد در ادبيات فارسي اشاره شده است.

In this study, the linguistic derivation and functional role of Rashn deity in Zoroastrian religion is investigated. Rashn or Rashnu is a Zoroastrian deity which has a prominent role in Zoroastrian religion as god of justice and divine Judge. According to Middle Persian texts, Rashnu has judicial duties as a member of the spiritual court which judges the soul of the dead. In this paper, Rashnu etymological derivation is studied first and then his various functions in ancient (e.g. Old Avestan and New Avestan), and Middle Persian texts is mentioned. Finally, his similar functions in Vedic and Elamite tradition are also discussed.