تحليل گفتمان پيكره‌-‌بنياد ترانه هاي فارسي

Corpus-Based Discourse Analysis of Persian Lyrics

هدف مقالۀ حاضر تحليل و مقايسۀ ترانه­ هاي فارسي موسيقي پاپ است. اين پژوهش از نوع توصيفي-تحليلي است و چارچوب تحليل الگوي بيكر (2006) مي ­باشد كه مبتني بر تلفيق دو حيطۀ تحليل گفتمان و زبان ­شناسي پيكره­-بنياد است. متغيرهاي مستقل پژوهش ژانر ترانه، جنسيت ترانه­ سرا و زمان ترانه و متغيرهاي وابسته تفاوت­ هاي واژگاني مي­ باشند. فرضيه­ هاي پژوهش به اين شرح هستند: ژانر ترانه تأثير معناداري بر انتخاب­ هاي واژگاني در ترانه­ هاي فارسي دارد، جنسيت ترانه­ سرا بر انتخاب­ هاي واژگاني ترانه­ هاي فارسي تأثير معني ­داري دارد. تعلق ترانه به دوران پيش يا پس از انقلاب بر انتخاب­هاي واژگاني ترانه­ هاي فارسي تأثير معني ­داري دارد. جامعۀ آماري كليه ترانه­ هاي فارسي موسيقي پاپ در دو ژانر اجتماعي و عاشقانه است و حجم نمونه پيكره­اي متشكل از 1000 ترانه مي باشد كه با استفاده از نرم‌افزار تحليل پيكره‌اي ورداسميت و نيز نرم ­افزار آماري SPSS تحليل شده است. نتايج نشان مي‌دهند كه ترانه‌هاي عاشقانه و اجتماعي به لحاظ واژه‌هاي پربسامد، كليدواژه‌ها و باهم‌آيي‌ها تفاوت معناداري با يكديگر دارند. جنسيت ترانه­ سرا بر گزينش ­هاي واژگاني تأثير معناداري دارد. بررسي واژگاني ترانه­ هاي پيش و پس از انقلاب حكايت از معناداري تأثير متغير زمان ترانه بر واژه ­هاي دو پيكره دارد. بنابراين هر سه فرضيه تأييد مي ­شود.

This article aims at analyzing and comparing Persian Pop Lyrics. In this research, a descriptive-analytic method is used, and the analysis is done according to Baker (2006) which is based on the integration of critical discourse analysis and corpus linguistics. Independent variables are genre, gender of the lyricist, and time, and dependent variables are lexical differences including frequent words, keywords, and collocations. The hypotheses are as follows: there are significant quantitative and qualitative differences in lexical choices between two genres (social and love lyrics). Gender of the lyricist has a significant impact on lexical choices in the lyrics; Pre-revolution and post-revolution lyrics are significantly different regarding lexical choices. In order to answer these questions, a corpus of 1000 Persian Pop Lyrics has been analyzed by analytical tools of the corpus analysis software, Wordsmith, and SPSS. The results of this investigation are as follows: social and love lyrics have significant differences in terms of frequent words, keywords and collocations. Gender of the lyricist has a significant impact on the lexical choices in the lyrics. Also, the results show a significant difference between pre-revolution and post-revolution lyrics regarding the lexical choices. So, all of the hypotheses in this study are confirmed.