پديد آورندگان :
آزاد قوجه بيگلو ، حميده دانشگاه زابل - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني , فاخري، براتعلي دانشگاه زابل - دانشكده كشاورزي - گروه اصلاح نباتات و بيوتكنولوژي , مهدي نژاد، نفيسه دانشگاه زابل - دانشكده كشاورزي - گروه اصلاح نباتات و بيوتكنولوژي , پرمون، قاسم دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي
كليدواژه :
اجزاي عملكرد , بابونه , تنش خشكي , نانو كود آهن , ژنوتيپ
چكيده فارسي :
به منظور مطالعه اثر تنش خشكي و محلول‌پاشي نانو كلات آهن بر رنگدانه هاي فتوسنتزي، عملكرد و اجزاي عملكرد 13 ژنوتيپ بابونه، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در گلخانه تحقيقاتي پژوهشكده كشاورزي دانشگاه زابل، در سال 1393 اجرا گرديد. تيمار‌هاي آزمايشي شامل: تنش خشكي در 2 سطح (شاهد يا آبياري در 90 درصد ظرفيت زراعي و آبياري 70 درصد ظرفيت زراعي) و محلول پاشي نانو كلات آهن در 2 سطح (شاهد و 2 ميلي‌گرم در ليتر) و 13 ژنوتيپ بابونه (اصفهان، مشهد، شيراز، كرمان، اراك، اردستان، گچساران، نائين، خوزستان، صفاشهر، كازرون، آلمان و مجارستان) بودند. نتايج نشان داد علاوه بر اثرات اصلي اثر متقابل تنش در ژنوتيپ و ژنوتيپ در نانو كلات آهن و تنش در نانو كلات آهن و اثرات سه‌جانبه نيز معني دار شدند، مقايسه ميانگين ها نشان دهنده وضعيت متفاوت تغييرات ژنوتيپ ها در هر سطح تنش و نانو كلات آهن ميباشد. در تنش خشكي مصرف نانو كلات آهن موجب كاهش كلروفيل a در ژنوتيپ هاي شيراز، خوزستان، نائين، مجارستان و آلمان، كاهش كلروفيل b در ژنوتيپ هاي اصفهان، كازرون، اردستان، خوزستان، نائين و آلمان، كاهش كلروفيل كل در ژنوتيپ هاي اصفهان، شيراز، اردستان، خوزستان، نائين، مجارستان و آلمان و كاهش آنتوسيانين در ژنوتيپ هاي اصفهان، شيراز، صفاشهر، كازرون، خوزستان و آلمان گرديد. در تنش خشكي مصرف نانو كلات آهن نيز موجب كاهش عملكرد گل در ژنوتيپ هاي مشهد، اراك و نائين و عملكرد بوته در ژنوتيپ هاي اصفهان، مشهد، اراك، صفاشهر، خوزستان و نائين شد. بيشترين عملكرد بوته (0/665 گرم) از تيمار عدم تنش و مصرف نانو كلات آهن از كرمان و پايين‌ترين مقدار(0/164 گرم) نيز در تيمار تنش و عدم محلول‌پاشي از ژنوتيپ اراك به دست آمد. بهطوركلي، واكنش ژنوتيپ هاي بابونه به تنش خشكي متفاوت بود. در بين ژنوتيپ هاي مورد بررسي، ژنوتيپ شيراز نسبت به بقيه ژنوتيپ ها تحمل بيشتري به تنش از خود نشان داد. تأثيرات نانو كلات آهن نيز با توجه به ژنوتيپ متفاوت بـوده و در بيشتر ژنوتيپ ها بهبود عملكرد و سيستم فتوسنتزي را سبب شـد و نشان دهنده تأثيرگذاري كودهاي نانوكلات در مقادير كم ميباشد.
چكيده لاتين :
To study the effects of drought stress and foliar application of nano iron chelated on photosynthetic pigments, yield and yield component of thirteen genotypes of chamomile, a factorial experiment was conducted in a randomized complete block design with three replications at the Research Greenhouse of Zabol University in 2014. The experimental treatments were: drought stress at 2 levels (control or irrigation at 90% of field capacity and irrigation at 70% of field capacity), foliar application of nano iron chelate at 2 levels (control and 2 mg/l) and 13 genotypes of chamomile consisting at: Isfahan, Mashhad, Shiraz, Kerman, Arak, Ardestan, Gachsaran, Nain, Khozestan, Safashahr, Kazeroon, Germany and Hungary. The results showed that besides the main effects of stress×genotype, the genotype×nano iron chelated and stress×nano iron chelated interactions and the triple effects were also became significant. Mean comparisons showed that the condition of genotypes at any level of stress and nano iron chelated had different trends. Using nano iron chelated in drought stress decreased chlorophyll a in Shiraz, Khozestan, Nain, Hungary and Germany genotypes, decreased chlorophyll b in genotypes of Isfahan, Kazeroon, Ardestan, Khozestan, Nain and Germany, decreased total chlorophyll in genotypes of Isfahan, Shiraz, Ardestan, Khozestan, Nain, Hungary and Germany and decreased anthocyanin content in Isfahan, Shiraz, Safashahr, Kazeroon, Khozestan and Germany genotypes. Using nano iron chelated in drought stress also caused a decrease in flower yield of Mashhad, Arak and Nain and a decrease per plant yield of Isfahan, Mashhad, Arak, Safashahr, Khozestan and Nain genotypes. The highest per plant yield (0.665 g.) belonged to Kerman genotype, were achieved through non-stress and use of nano iron chelate treatments and the lowest per plant yield (0.164 g.) to Arak genotype through the stress and non-spray treatments. Totally the interaction of chamomile genotypes to drought stress were different. Among the genotypes under study the Shiraz genotype were more resistant to stress compared to others. The effects of application of nano iron chelated were different depending on the genotype and for most of the genotypes it increased the photosynthetic pigment contents and yield components of Chamomile. This shows the effectiveness of low rate application of nano iron chelate.
