تحليل عوامل كلان مؤثر بر فرايند انباشت سرمايه اجتماعي در ايران

در اين مقاله فرايند انباشت سرمايه اجتماعي و عوامل مؤثر بر آن صورت‌بندي گشته و براساس آن نسبت به تحليل تجربي فرايند شكل‌گيري سرمايه اجتماعي در ايران در چارچوب رويكرد همگرايي اقدام شده است. در اين راستا تابع انباشت سرمايه اجتماعي با استفاده از داده‌هاي سري زماني كشور ايران در بازه زماني 1353 تا 1391 با استفاده از روش جوهانسون و الگوي تصحيح خطاي برداري برآورد گشته است. براساس نتايج حاصله، سرمايه اجتماعي در بلندمدت به‌طور مثبت با متغيرهاي سرمايه فيزيكي، ميزان درآمد و سرمايه انساني و به‌طور منفي با متغيرهاي نابرابري در توزيع درآمد، بيكاري، تورم، ميزان شهرنشيني و ميزان صنعتي شدن جامعه ارتباط دارد. در كوتاه‌مدت نيز متغيرهايي مانند سرمايه‌گذاري، درآمد سرانه و سرمايه انساني رابطه مثبت و معنا‌داري با انباشت سرمايه اجتماعي دارند. افزايش ميزان بيكاري، افزايش شهرنشيني و همچنين افزايش صنعتي شدن نيز در كوتاه‌مدت با تضعيف سرمايه اجتماعي هم‌راستاست. نرخ تورم و نابرابري درآمد برخلاف دوره بلندمدت، در كوتاه‌مدت ارتباط چنداني بر تغييرات سرمايه اجتماعي ندارد.