بررسي تفسيري آيه «وَ إِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تُقْسِطُوا فِي الْيَتامي»

An Exegetic Study of the verse: an‎d if ye fear that ye will not deal fairly by the orphans

بررسي آيات قرآن و تفاسير، بيانگر آن‌ است كه برخي از آيات دربردارنده مفاهيمي عميق‌تر و گسترده‌تر و محل بحث بيشتر در تفسير است. يكي از اين آيات آيه «وَ إِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تُقْسِطُوا فِي الْيَتامي فَانْكِحُوا ما طابَ لَكُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْني وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ ...» است. چگونگي ارتباط ميان شرط و جزا در آيه شريفه، شبهه تحريف قرآن بر اساس روايتي ذيل آيه در كتاب الاحتجاج منسوب به طبرسي، وجوب يا استحباب امر ازدواج، معناي عدالت در آيه و ... ازجمله مباحث بسيار مهمي است كه مفسران با مطمح نظر قراردادن اين آيه، درباره آنها بحث و گفت‌وگو كرده‌اند. محتمل‌ترين نظر درباره ارتباط ميان شرط و جزا در آيه شريفه چنين است كه «فانكحوا» در آن سدّ مسدّ جزاي حقيقي؛ يعني «لا تنكحوهن» باشد. روايتي كه ذيل آيه شريفه مبني بر تحريف آيات قرآن نقل شده نيز به‌دليل تعارض با آيات قرآن و ساير روايات مردود است. همچنين امر به نكاح در آيه شريفه به‌معناي وجوب ازدواج نيست، بلكه چون بعد از حظر است، مباح بودن نكاح را مي‌رساند. در نهايت عدالت مورد بحث در آيه، بنابر فرمايش معصوم، عدالت مالي است و منافاتي با آيه 129 همين سوره كه رعايت عدالت عاطفي در ميان زنان را ناممكن مي‌شمارد، ندارد.

A survey of the Qur'anic verses and commentaries make it clear that some verses carry deeper and broader concept and demand further study. One of these verses is: an‎d if ye fear that ye will not deal fairly by the orphans, marry of the women, who seem good to you, two or three or four. The relationship between the condition and its following sentential part in the verse, the claim of distortion of the Qur'an as mentioned under the verse in Tabarsi`s Al-Ihtijaj, vujub or istihbabe marriage and meaning of justice in the verse, etc have been among the subjects attracting commentators` much notable attention. The most probable view of the relationship between the condition and its following part in the verse is that (ye) marry should be taken as the sentential part following conditional sentence. The narration mentioned concerning the distortion of the Qur'an, due to its conflict with the verses of the Qur'an and other narratives is also rejected. Again, command to marriage in the verse does not mean necessity of it, but it seems to be recommended. Finally, the justice at hand in the verse, according to the pure`s sayings, is financial justice, and, therefore, there may not be found any contradiction with the verse 129 of this chapter which makes it impossible to establish emotional justice among women.