اثر تقويت بازنمايي‌هاي حافظه بر حرمت خود در افراد داراي اضطراب امتحان: يك مطالعه مقدماتي

The Effect of Strengthening Memory Representations on Self-Esteem in People with Test Anxiety: A Pilot Study

حرمت خود پايين يكي از مؤلفه‌هاي كليدي و زيربنايي در آسيب‌شناسي رواني، ازجمله اضطراب امتحان است. به نظر مي‌رسد كه ميزان فعاليت بازنمايي‌هاي مثبت فرد از خودش در حافظه، نقش مهمي در ادراك فرد از خودش ايفا مي‌كند. هدف از مقاله حاضر، تعيين اثر تقويت بازنمايي‌هاي حافظه بر حرمت خود در افراد داراي اضطراب امتحان بود. روش اين پژوهش، شبه آزمايشي از نوع پيش‌آزمون-پس‌آزمون بود. بر اساس رويكرد رقابت بازيابي، يك بسته آموزشي جهت ارتقاء حرمت خود طراحي شد و پس از تأييد اعتبار محتواي آن توسط 5 متخصص روانشناس، اين بسته در قالب مداخله گروهي 10 جلسه‌اي (هر هفته يك جلسه به مدت 1 ساعت) اجرا شد. شركت‌كنندگان در پژوهش 10 دانش‌آموز مقطع دبيرستان با تشخيص اضطراب امتحان بودند كه با روش نمونه‌گيري هدفمند و در دسترس انتخاب شده و قبل و پس از مداخله و همچنين در پيگيري يك‌ماهه، پرسشنامه‌هاي اضطراب امتحان اسپيلبرگر و حرمت خود روزنبرگ را تكميل نمودند. تحليل داده‌ها با روش تحليل روند يك‌راهه (تحليل واريانس اندازه‌گيري‌هاي مكرر) صورت گرفت. يافته‌ها نشان داد كه اجراي اين مداخله توانسته منجر به بهبود حرمت خود و كاهش معنادار اضطراب امتحان در افراد نمونه گردد (01/0 ˂ p) و اين روند تا پيگيري يك‌ماهه نيز ادامه يافت. بطور كلي به نظر مي‌رسد كه انجام مداخله بر روي مؤلفه‌هاي زيربنايي آسيب‌شناسي رواني، از جمله حرمت خود پايين، مي‌تواند اثرات مفيد و همچنين پيشگيرانه‌اي در اين زمينه داشته باشد و حتي بدون چالش عمدي با افكار، ممكن است بتوان تغييراتي در خودپنداره افراد ايجاد كرد.

Low self-esteem is one of the key factors underlying psychopathology, such as test anxiety. It seems that the activation of positive self-representations in memory plays an important role in self-perception. The aim of this article was to determine the effect of strengthening memory representations on self-esteem in people with test anxiety. This study was based on a quasi-experimental design with pretest and post-test. According to retrieval competition approach, a training package was designed to promote self-esteem and after verifying its content validity by 5 expert psychologist, the intervention was administered in 10 sessions (a one-hour session per week). Participants were 10 high school students with test anxiety diagnosis which were selected by purposive and available sampling; and completed Spielberger Test Anxiety Inventory (TAI) and Rosenberg Self-Esteem Scale (RSES) before and after the intervention and also one month follow up. Data analysis was performed using one-way trend analysis (one-way ANOVA with repeated measures). The results indicated that this intervention could lead to improve self-esteem and decrease test anxiety in participants (p˂0.01) and this trend continued until one month follow-up. As a result, it seems that interventions on the factors underlying psychopathology, such as low self-esteem, can have beneficial as well as proactive effects in this area and We may be able to make changes in self-concept even with no deliberate challenge to the thoughts.