بررسي واكنش گدازه/سنگ، ذوب‌بخشي و خاستگاه پريدوتيت‌هاي كرمانشاه به كمك شواهد بافتي و شيمي كاني

The use of textural and mineralogical evidence for determination of melt-rock reaction, partial melting and origin of Kermanshah peridotites

افيوليت كرمانشاه واقع در كمربند افيوليتي بيروني زاگرس با اجزاء مختلف گوشته­ اي و پوسته ­اي، بازمانده­ اي از شاخه جنوبي اقيانوس نئوتتيس در ايران به شمار مي ­آيد. نمودارهاي تقسيم­ بندي كاني­ ها بيانگر تركيب فورستريتي اليوين در دونيت، هارزبورژيت و لرزوليت­ ها و تركيب كريزوليتي اليوين در ورليت­ ها و نيز براي ارتوپيروكسن و كلينوپيروكسن­ ها به ترتيب نشان دهنده تركيب انستانيتي و ديوپسيد تا اوژيتي هستند. شواهد بافتي چون تيغه­ هاي جدايشي كلينوپيروكسن در ارتوپيروكسن و دانه­ هاي زنجير مانند اسپينل در كاني­ هاي موجود در سنگ­ هاي فامافيك منطقه­ هاي صحنه، هرسين- نورآباد و ميانراهان شواهدي از سرد شدن همراه با كاهش فشار، گدازه­ بخشي و واكنش مذاب/سنگ را نشان مي­ دهند. مودال بسيار پايين كلينوپيروكسن، اليوين غني از منيزيم و مقدار بالاي Cr# و نسبت Cr/Alدر اسپينل­ هاي مناطق مورد بررسي همگي نشان­ دهنده نرخ ذوب ­بخشي بالا براي هارزبورژيت و دونيت­ ها هستند. مقادير Al2O3، TiO2 و FeO/MgO محاسبه شده در گدازه مولد اسپينل ­­ها و همه نمودارهاي تعيين كننده محيط زمين­ساختي ­ماگمايي نشان مي­ دهند كه پريدوتيت منطقه­ اي مورد بررسي از ماگماهاي بونينيتي جلوي قوس (مانند پيكريت­ ها و تولئيت­ هاي جزاير قوسي) در موقعيت SSZ شكل گرفته­ اند.

The Kermanshah ophiolite complex is located in outer Zagros ophiolitic belt and consists of both mantle and crustal suites as remnants of southern branch of the Neo-Tethys Ocean in Iran. Chemical composition determinative diagram of minerals indicates that olivine in dunite, harzburgite and lherzolites has forsteritic composition and in wherlitic rocks is chrysolite in composition likewise orthopyroxene and clinopyroxene in these rocks are enstatitic and diopside to augitic composition respectively. Textural evidence such as exsolution lamellae of clinopyroxene in orthopyroxene and chain-like grains of spinel in minerals of ultramafic rocks of Sahneh, Harsin-Nourabad and Myanrahan region displaying clear evidence of cooling with decompression, partial melting and melt-rock reactions. Very low modal of clinopyroxene, Mg rich olivines and high Cr# content and Cr/Al ratio of chromian spinel from ultramafic cumulates indicate that dunites and harzburgitic rocks have formed by high degrees of partial melting. Calculated TiO2, Al2O3 and FeO/MgO ratio in the parental melt that was in equilibrium with chromian spinels and also all of used discrimination diagrams are compatible with a forearc boninitic magma (such as picrites or island arc tholeiites) in supra-subduction zone setting.