كليدواژه :
منابع حديث , مطهري , صحت سندي , صحت مضموني , كتب اربعه , صحاح سته
چكيده فارسي :
مراد از منابع حديث در اين نوشتار، متن‌هاي نوشته‌شده دربارۀ گفتارها و رفتارهاي پيامبر2 و امامان معصومg است كه از طريق راويان حديث به دست ما رسيده است؛ چه اين روايات از منابعي برآمده باشد كه راويان و محدثان شيعي آن را فراهم آورده‌اند و چه از منابعي كه راويان و محدثان سني در گذر تاريخ دانش حديث پديد آورده‌اند و چه اين منابع از قبيل كتاب‌ها و جوامع حديثي مشهور همانند كتب اربعه و صحاح سته باشد و چه جز آن، كه در شمار منابع مشهور نيستند، و همچنين چه آن دسته از كتاب‌هايي باشد كه به‌ويژه در دانش فقه به كار گرفته مي‌شود و چه آن‌ها كه منابعي درخور براي انتقال حكمت و اخلاق ديني است. در همۀ اين موارد، هدف آن است كه ديدگاه مطهري به عنوان متفكري دين‌انديش و برخاسته از حوزه‌هاي علمي شيعه، دربارۀ اصالت و صحت اسناد و درستي مضامين اين‌گونه متون بازخواني شود. براي اين كار، تقريباً همۀ آثار شهيد مطهري در زمينه‌هاي گوناگون و در موارد كلي و جزئي، دربارۀ منابع متقدم و متأخر واكاوي شده است تا سرانجام به نگرش كلي اين انديشمند دربارۀ حديث، به مثابۀ منبع دين‌شناسي دست يازيده شود.
درخور نگرش آن است كه او بدون پيش‌داوري و تعصب رايج در ميان فرقه‌هاي اسلامي و به گونۀ يكسان به منابع شيعي و سني و گاه به گونۀ تطبيقي، روي آورده است و فارغ از اختلاف‌هاي علمي و روش‌شناختي كوشيده است در تداوم مكتب اصولي آيت‌الله بروجردي، نگرشي تقريبي و مثبت به هر دو دسته منابع داشته باشد و گرايش‌هاي گروهي و فرقه‌اي را در اين عرصه وانهد تا نگرش جامع‌تري به منابع دين‌شناسي از خود نشان دهد.
در اين پژوهش، عنوان‌هايي به كاوش گرفته شده است كه قلمروي گسترده از مباحث حديث‌شناختي را پوشش مي‌دهد، چونان تاريخ پيدايش حديث، تدوين و روند تكامل اين دانش، جوامع حديثي، سنجش منابع شيعه و سني در مضمون و سند، آسيب‌شناسي آن دو و شماري ديگر كه رهيافتي جامع فرامي‌نمايد و حديث پژوهي را غنا مي‌بخشد.
